İSÜ Liv Hospital Bahçeşehir Çocuk ve Ergen Psikolojisi Kliniği’nden Uzman Psikolog Betül Yaman, depremin çocuklar üzerindeki etkisi ve bu süreçte ailelere düşen görevler hakkında açıklamalarda bulundu.
Doğal afetlerin etkilerinden bahseden Uzm. Psk. Yaman, “Dünyanın güvenilir bir yer olduğuna dair inancımız yaşamımız süresince zamanla oluşur. Ani ve beklenmedik doğal afetler, bizi derinden sarsar ve dünyanın güvenilir bir yer olduğuna dair bu inancımızı zedeler. Doğal afetler öngörülemeyen, etkileyeceği alan ve etki düzeyi tahmin edilemeyen, çok fazla sayıda can ve mal kayıpları ile sonuçlanabilen doğa olaylarıdır. Dünyada ve ülkemizde her yıl birbirinden farklı doğal afetlerin yaşandığına ve bunların sonuçlarının toplumlar üzerindeki etkilerine tanıklık ediyoruz. Travmatik olaylardan sonra verilen tepkiler sadece afeti yaşayanlarda değil, ailelerinde, yakınlarında, tanık olan ve sosyal medya üzerinden maruz kalan kişilerde de görülebilir” diye konuştu.
ÇOCUKLARDA ENDİŞE VE KAYGI YARATABİLİR
Çocuklar ve gençlerin afetlerden etkilenen en hassas ve savunmasız bireylerden olduğuna dikkat çeken Uzm. Psk. Yaman, şunları söyledi:
“Çocuklar ve gençlerin yaşlarına, mizaçlarına, önceki yaşantılarına, maruz kalma durumlarına bağlı olarak gösterdikleri tepkilerin yoğunluğu değişkenlik gösterebilir. Örneğin, okul öncesi çocuklar soyut düşünemedikleri için depremi zihinlerinde işleyemezler ve deprem belirsiz bir kavram olduğu için çocuklarda yoğun endişe, kaygı ve güvensizlik yaratabilir. Tıpkı ölüm ve diğer doğal felaketlerde olduğu gibi depremle ilgili çocuğa yapılacak açıklama da çocuğun yaşına ve gelişimsel seviyesine uygun olmadır.”
DUYGU DURUM DEĞİŞİKLİKLERİ GÖRÜLEBİLİR
Çocukluk çağında yaşanan doğal afetlerin yarattığı travmanın etkilerine bağlı olarak kaygı bozuklukları, depresyona kadar ilerleyen duygu durum değişiklikleri ve somatik yakınmalar gözlemlenebileceğini vurgulayan Uzm. Psk. Yaman, “Saldırgan davranışlar, huzursuzluk, davranış değişiklikleri, aşırı hareketlilik, odaklanamama, uyku ve yeme düzenindeki bozulmalar, parmak emme ve tırnak yeme, bebeksi davranışlar, içine kapanma, fiziksel nedeni olmayan mide bulantısı, karın ağrısı, baş ağrısı, baş dönmesi gibi belirtiler gözlemlenebilir. Bu tepkiler çocuk ve gençlerin deprem felaketi gibi bir felaketi takip eden zamanda göstermeleri beklenen olağan tepkilerdir” açıklamasında bulundu.