Uluslararası Basın Enstitüsü (International Press
Institute-IPI), 60. kuruluş yıldönümünde dünyanın dört bir yanından
belirlenen 60 ‘Dünya Basın Özgürlüğü Kahramanı’nı Viyana’da yapılan
törende ödüllendirdi.
2000 yılında “50 Dünya Basın Özgürlüğü Kahramanı” listesini
açıklayan IPI, son 10 yılın Basın Özgürlüğü kahramanlarını da
önceki gün Viyana’da yapılan törenle ödüllendirdi. Türkiye’den de
Milliyet muhabiri Nedim Şener “57. Dünya Basın Özgürlüğü Kahramanı”
ilan edildi.
İpekçi ve Dink
2000’de açıklanan 50 kişilik listede, 1979’da katledilen Milliyet
Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Abdi İpekçi de yer alıyordu. Son 10
yılın basın kahramanları arasında 2007’de öldürülen Hrant Dink’in
ismi de bulunuyor.
Böylece aralarında dünyaca ünlü gazetecilerin yer aldığı 60 kişilik
listeye Abdi İpekçi ve Hrant Dink’ten sonra Türkiye’den giren 3.
isim Nedim Şener oldu. Türkiye, 60 kişilik Dünya Basın Özgürlüğü
kahramanları listesinde üç isimle temsil edilen tek ülke oldu.
Kaleme aldığı ve 32 yıl hapis cezası istemiyle yargılanmasına neden
olan “Dink Cinayeti ve İstihbarat Yalanları” isimli kitabından
dolayı 60 kişilik Dünya Basın Özgürlüğü Kahramanı listesine giren
Şener, “düşünce ve ifade özgürlüğüne bağlılığı, kararlılığı ve
cesareti nedeniyle” ödülllendirildi.
Hayattaki 20 kahraman
Şener ve diğer gazetecilere ödülleri IPI’ın 11-14 Eylül tarihleri
arasında yapılan Dünya Kongresi sırasında Viyana Belediye
Meclisi’nin tarihi binasında yapılan özel bir törenle IPI Direktörü
Alison Bethel Mckenzie tarafından verildi. Törene, ismi 60 kişilik
listede bulunan ve hayatta olan 20 dolayında “Dünya Basın Özgürlüğü
Kahramanı” katıldı.
NEDEN YARGILANIYOR?
“Dink Cinayeti ve İstihbarat Yalanları” adlı kitap hakkında
şikâyette bulunan polisler, aynı zamanda Başbakanlık Teftiş Kurulu
raporuyla da Dink cinayetinde görevini ihmal ettiği belirlenen
kişilerdi. Kitap nedeniyle Şener hakkında üç dava açılmıştı. Şener,
“Gizli belge temin etme, gizli belge yayınlama ve emniyet
görevlilerini terör örgütlerine hedef gösterme” suçlamalarıyla
Terörle Mücadele Yasası ve Türk Ceza Kanunu’na muhalefetten 20 yıl
hapis cezası istemiyle yargılanan davadan beraat etmişti. Şener
hakkında toplam 12.5 yıl hapis cezası istemiyle açılan diğer iki
dava da sürüyor.
Dink’in hakları ölümünden sonra da
çiğnendi
“IPI’ın Dünya Basın Özgürlüğü Kahramanı ödülü
nedeniyle büyük onur duydum. Ancak ülkem için üzgünüm. Çünkü 60
kişilik listede üç isimle temsil edilen tek ülke Türkiye. Ben hariç
diğer iki Basın Özgürlüğü Kahramanı’nın öldürülmüş olması
Türkiye’deki basın özgürlüğü hakkında fikir vermeye yeterlidir
sanırım.
Bir insan ne için yaşar, ne uğruna ölür; eşitlik ve adalet. Hrant
Dink, hayatı boyunca Türkiye’de eşit bir yurttaş olmanın
mücadelesini verdi.
O aslında bir azınlık mensubuydu, Ermeniydi. Ama yok sayılıyordu.
‘Ben de varım’, “kimliğimle varım’ diye haykırıyordu. Ama ona var
olma hakkını tanımadılar. Yalnız onu hedef haline getirerek ve en
kutsal yaşama hakkını elinden alarak değil, öldürülmesinden sonraki
süreçte de haklarını ihlal ettiler. Çünkü o devletin hedefiydi.
Devlet onu hedef haline getirirken, hayatını koruyacak önlemleri de
almadı. Ve sonunda öldürüldü.
Ölümünden sorumlu olan jandarma, polis ve istihbaratçılar delileri
karartılar. Yargılama sırasında mahkemelere sahte bilgi içeren
belgeler gönderdiler.
Hrant Dink’in hayatını korumayan hükümet de cinayete adı karışan
tüm görevlileri görevlerinde tutarak korudu. Hatta onları terfi
ettirdi. Sorumlu polisi, Jandarma’yı görevinde tuttu.
Hükümet istihbaratçılar hakkında soruşturma izni vermedi. Üç yıl
geçti ve onlar halen görevde ve tek bir polis ve istihbaratçı
yargılanmadı.
Hükümet ayrıca Hrant Dink’in Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne
açtığı davaya gönderdiği savunmada yine Dink’i suçladı onu Nazi
lideriyle eş tuttu.
O istihbaratçılar ilk günden basını kontrol altına aldı ve onları
yalanlarıyla aldattı. Zaten o gazeteciler de aldanmaya hazırdı.
Bugün o gazeteciler, hükümet, polis ve istihbaratçılar bize
kızıyor. O gazeteciler “Devleti, hükümeti suçlamayın” diyorlar.
Sanırım Dink cinayeti araştırıldıkça ortaya çıkacak görüntü onları
da ürkütüyor. Hükümeti eleştirmeyin diyenler hükümetin demokrasi
getireceği propagandasını yapıyorlar.
Ama şunu bilmiyorlar, Türkiye’deki tüm faili meçhul cinayetlerin
anahtarı olan Dink cinayeti aydınlamadan adalet, adalet olmadan da
demokrasi sağlanmayacaktır. Ve özgür medya adalet yolunda gerçek
demokrasi için çalışacaktır.”
60 basın özgürlüğü kahramanı
- Yoani Sanchez, Küba (2010)
- Ekber?Genci, İran (2010)
- Pap Saine, Gambia (2010)
- Nedim Şener, Türkiye (2010)
- Laurence Gandar, Güney Afrika (2010)
- Lydia Cacho Ribeiro, Meksika (2010)
- May Chidiac, Lübnan (2010)
- Lasantha Wickrematunge, Sri Lanka (2010)
- Hrant Dink, Türkiye (2007)
- Anna Politkovskaya, Rusya (2006)
2000 yılında onurlandırılanlar:
- Aslam Ali, Pakistan
- Rudolf Augstein, Almanya
- Omar Belhouchet, Cezayir
- Kenneth Best, Liberya
- Hubert Beuve-MÈry, Fransa
- Jesus Blancornelas, Meksika
- Jose Burgos Jr., Filipinler
- Guillermo Cano, Kolombiya
- Juan Pablo Cardenas, Şili
- Pedro Joaquin Chamorro, Nikaragua
- Suk-Chae Choi, Kore
- Julio De Mesquita Neto, Brezilya
- Jiri Dienstbier, Çek Cumhuriyeti
- Doan Viet Hoat, Vietnam
- Harold Evans, İngiltere
- Antonio Fontan, İspanya
- Gao Yu, Çin
- Katharine Graham, ABD
- Gremah Boucar, Nijer
- Veronica Guerin, İrlanda
- Shiro Hara, Japonya
- Amira Hass, İsrail
- Tara Singh Hayer, Kanada
- Abdi İpekçi, Türkiye
- Kemal Kurspahic, Bosna Hersek
- Daoud Kuttab, Filistin
- Gwen Lister, Namibya
- Mochtar Lubis, Endonezya
- Kronid Lyubarsky, Rusya
- Fred M’membe, Zambiya
- Savea Sano Malifa, Samoa
- Veran Matic, Sırbistan
- Adam Michnik, Polonya
- Indro Montanelli, İtalya
- Nizar Nayyouf, Suriye
- Freedom Neruda, Fildişi Sahili
- Pius Njawe, Kamerun
- German Ornes, Dominik Cum.
- Percy Qoboza, Güney Afrika
- Raul Rivero, Küba
- Nuno Rocha, Portekiz
- Faraj Sarkuhi, İran
- Arun Shourie, Hindistan
- Andre Sibomana, Ruanda
- U Thaung, Burma
- Jacobo Timerman, Arjantin
- Ricardo Uceda, Peru
- Eleni Vlachou, Yunanistan
- C.E.L. Wickremesinghe, Sri Lanka
- Jose Ruben Zamora, Guatemala
Rejim muhalifleri, otomobili bombalananlar ve hapis
yatanlar
IPI, 50. kuruluş yıldönümü olan 2000’de aralarında Abdi İpekçi’nin
de bulunduğu 50 gazeteciyi Dünya Basın Özgürlüğü Kahramanı
seçmişti. 2006’da Rus gazeteci Anna Politkovskaya ve 2007’de Hrant
Dink de bu listeye eklendi. Bu yıl sekiz gazeteci daha Dünya Basın
Özgürlüğü Kahramanı seçildi.
2009’da öldürülen Sri Lanka gazetesi Sunday Leader’ın editörü
Lasantha Wickremantunge, Hizbullah tarafından arabası bombalanan ve
sol bacağı ile kolunun bir bölümünü kaybeden Lübnanlı televizyoncu
May Chidiac da sekiz kişilik listede yer alıyor.
Kadın ve çocuklara yönelik taciz ve saldırılar konusunda
haberleriyle bilinen Meksikalı gazeteci Lydia Cacho, Gambia
gazetesi The Point’in editörü Pap Saine, 2000-2006 yılları arasında
altı yıl hapis yatan İranlı muhalif gazeteci Ekber Genci de listede
yerini aldı.
Şener ile birlikte Kübalı blogcu Yoani Sanchez, Güney Afrika
gazetesi Rand Daily Mail’in editörü Laurence Gandar da son
açıklanan Dünya Basın Özgürlüğü Kahramanları listesinde yer
alıyor.
(VİYANA Milliyet)