Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertan Kara, Kurban Bayramı süresince bulaşıcı hastalıklar ve insan sağlığı açısından risk taşıyan durumları anlatarak, uyarılarda bulundu.
Kurbanlık alırken veteriner hekim kontrolünden geçmiş, sağlıklı ve küpeli hayvanların tercih edilmesi, kesim yapılan yerlerin steril olması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Ertan Kara, aksi takdirde insanlarda tanımlanması güç, zaman zaman ölümle bile sonuçlanabilen hastalıklarla karşı karşıya kalınabileceğini söyledi.
Kurbanlık alırken fark edilemeyecek birtakım hastalıkların kesim ve parçalama sırasında görülebileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Ertan Kara, "Mesela hayvanların bazı sakatatlarında, etlerin ya da kasların içerisinde ur gibi normal yapıdan farklı bir şey gördüklerinde onları yememeleri konusunda uyarmak istiyorum. Ayrıca karaciğerde halk arasında köpek kisti olarak bilinen, kaya suyu manzarası olan farklı bir şey gördüğümüzde onun da özellikle insanlar açısından yenmemesi, ağza, buruna, göze sıçramaması konusunda önlemlerin alınması gerekiyor. Bunları evimizde beslediğimiz can dostlarımıza da vermememiz lazım. Çünkü onlar da hasta olabilir veya o hastalıkları kendi vücut içerisinde döngüsünü tamamlayıp daha sonra insanlara da bulaştırılabilir" diye konuştu.
'SAFRA KESESİ KANALINI TIKAYABİLİR'
Prof. Dr. Kara, kist görülen sakatatların tüketilmesi durumunda insanda oluşabilecek sağlık sorunlarını şöyle sıraladı:
"Bunların belirtileri zaten erken dönemde olmaz. Bu kistli eti tüketen insanda etkiler yıllar sonra ortaya çıkabilir. Bunu ya dikkatli bir hekim fark edebilir ya da tesadüfi olarak fark edilebilir. Yapılan bir ultrasonografide veya başka bir nedenle çekilen filmlerde anlaşılabilir. Karaciğer kisti veya köpek kisti, genellikle karaciğere yerleşir. Safra kesesinin açılma yerinde veya kanallarına yakın bir yere yerleştiğinde orada giderek büyüyerek safra kesesi kanalını tıkayabilir. Bu etleri tüketen insanlarda etkiler yıllar sonra ortaya çıkabilir. Sarılık ve safra kesesi tıkanıklığına yol açıyor. Bunun işlemi hem hekim açısından hem de kişi açısından oldukça güç ve meşakkatli bir iştir."
YAŞLI VE KRONİK HASTALIĞI OLANLARA HAŞLAMA ÖNERİSİ
Kurbanlık et tüketiminde de özellikle yaşlı ve kronik hastalığı olanlara haşlama yöntemini öneren Prof. Dr. Ertan Kara, "Özellikle yaşlıların yüzde 90'ının en az bir tane tansiyon, şeker hastalığı veya sindirim sistemi gibi kronik hastalığı var. Taze etin sindirimi oldukça zor olur. Onun için kronik hastalığı olanlar ve yaşlılar mümkünse az tüketmeli ve ilk gün kesilen hayvanların etlerinin uzun süre haşlanarak yenmesi sindirimi kolaylaştıracaktır. İnsanlara sindirim konusunda daha az zarar verecektir. Pişirimde etlerin mümkünse 3-5 saat buzdolabının dondurucu kısmında bekletildikten tüketilmesi gerekir. Bu işlem hayvanın kas hücrelerinin ölü hale getirmek için şart. Bunları yaptıktan sonra hazırlanması ve pişirilmesini öneriyoruz" diye konuştu.
Kurbanlık almayanlar dikkat. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü, İstanbul'da piyasanın yüzde 20 altında kurbanlık satıyorGündemKentte ev önlerinde ya da kanal kenarlarında kesimlerin yapıldığı manzaraları hatırlatan Prof Dr. Kara, bu durumun şarbon gibi hastalıklara da neden olabileceğini belirterek, yerel yönetimlerin şimdiden önlem alması gerektiğini sözlerine ekledi.
DİYETİSYEN KUŞÇU'NUN UYARISI
Diyetisyen Fatma Yasemin Altunay Kuşcu da Kurban Bayramı'nda tüketiminin artması beklenen etin pişirilmesi konusunda uyarıda bulundu. Kuşcu, "Yeni kesilen etin kızartılmasını istemiyoruz. Mümkün olduğunca haşlama, ızgara veya fırında olsun istiyoruz. Mangal yapılacaksa da kömürleşme olmamasına özellikle dikkat etmemiz lazım. Et eğer kömürleşirse kanserojen özellik kazanabilir. Onun için mümkün olduğunca belli bir mesafede, et kömürleşmeden pişirilmeli" dedi.