Tuvalet sonrası şiddetlenen ağrı ve makatta kanama gibi belirtilerle kendini gösteren makat çatlağı, tıp dilindeki adıyla anal fissür, her yaş grubunda görülebilen yaygın bir sağlık sorunu. Bu durum, anüs çevresindeki dokuda meydana gelen küçük yırtıklarla tanımlanır.
Genellikle dışkının sert ve hacimli olması nedeniyle ortaya çıkıyor. Kişide dışkılama sırasında cam kesiği hissi yaratan bu çatlaklar, tuvalet ihtiyacını gidermekten korkma, bölgesel kaşıntı ve kanamaya da sebep olabiliyor.
Uzun süreli kabızlık anal fissürün en yaygın nedeni olarak bilinirken, tekrarlayan ishal atakları, doğum travmaları, inflamatuar bağırsak hastalıkları ve bazı enfeksiyonlar da bu soruna yol açabiliyor. Özellikle anal kanal kaslarının aşırı gergin olması, bu bölgedeki dokunun kolayca yırtılmasına zemin hazırlıyor.
Makat çatlağına yol açan faktörler arasında büyük ve sert dışkılama, kronik sindirim sistemi bozuklukları, hamilelik dönemindeki fizyolojik değişimler ve inflamatuar bağırsak hastalıkları öne çıkıyor. Daha nadir olmakla birlikte Crohn hastalığı, kronik bağırsak rahatsızlıkları ve cinsel yolla bulaşan bazı enfeksiyonlar da risk faktörleri arasında yer alıyor.
Makat Çatlağının Belirtileri
Anal fissürün en belirgin şikayeti, dışkılama sırasında ve sonrasında artan ağrı. Bunun yanında, makatta kaşıntı, bölgede hassasiyet, gözle görülebilen bir yırtık ve tuvalet kağıdında kan fark edilmesi de diğer yaygın belirtiler arasında. Bazı durumlarda çatlağın yanında deri kıvrımı şeklinde küçük bir şişlik de oluşabiliyor.
Makat Çatlağına Doğal Çözümler
Makat çatlağı için ilk öneri, günde birkaç kez 15’er dakikalık sıcak su oturma banyoları yapmak. Bu uygulama, kasları gevşeterek ağrıyı hafifletiyor ve kan akışını artırarak iyileşmeyi destekliyor. İkinci olarak, kabızlığı önlemek için lif açısından zengin besinlerin tüketilmesi, probiyotik desteği alınması ve bol su içilmesi öneriliyor.
Tuvalette uzun süre oturmak ve fazla ıkınmak, fissürün daha da derinleşmesine neden olabileceği için bu alışkanlıklardan kaçınılması tavsiye ediliyor. Ayrıca, dışkılama ihtiyacını ertelememek, bağırsak sağlığı açısından önem taşıyor.
Son olarak, bölgeyi tahriş etmemek için yumuşak tuvalet kağıtları tercih etmek ve temizlikte ılık su kullanmak, iyileşme sürecini olumlu etkileyen diğer faktörler arasında yer alıyor.
