ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından yürütülen çalışmada, Ocak-Haziran 2020'yle Temmuz-Aralık 2022 dönemi arasında, sigara gibi içildiğine dair kanıt bulunan uyuşturuculardan kaynaklı aşırı doz ölümlerinin yüzdesi yaklaşık yüzde 75 artarken, uyuşturucu enjeksiyonuna bağlı ölümlerin yüzdesi yaklaşık yüzde 30 azaldı.
Araştırmacılar, değişikliklerin en çok yasadışı üretilen fentanillerin (IMF'ler) tespit edildiği ölümlerde belirgin olduğunu buldu.
CDC'ye göre bulgular, duman çekme kaynaklı aşırı doz risklerini ele alıp ölümleri azaltmakta halk sağlığı ve zarar azaltma hizmetlerinin işine yarayabilir.
Çalışmada araştırmacılar, 27 eyalette ve başkent Washington'da uyuşturucu kullanım yollarındaki eğilimleri tanımlamak için Eyalet Kasıtsız Aşırı Doz Raporlama Sistemi'nden aldıkları verileri analiz etti.
Çalışma döneminde duman çekildiğine dair kanıt bulunan ölümlerin iki kattan fazla artarak 2 bin 794'ten 5 bin 843'e çıktığını ve 2022 itibarıyla nefes çekmenin "aşırı doz ölümlerde en sık belgelenen kullanım yolu" olduğunu tespit ettiler.
CDC, "Eğilimler ABD'nin tüm bölgelerinde benzerdi" diye vurguladı.
Araştırmacılar bu değişimin, uyuşturucu kullanıcıları arasında eroin enjekte etmekten IMF içmeye geçişin bir göstergesi olabileceğinden şüpheleniyor.
Çalışmaya göre ölüm sayısının artması, IMF'lerin ve dumanı çekilebilen uyarıcıların bir kombinasyonundan da kaynaklanabilir.
CDC raporunda ayrıca, enjekte etmek yerine uyuşturucu dumanı çekmenin maliyetinin ve damgalanma hissinin daha düşük olabileceği de belirtildi.
Araştırmacılar, "Enjeksiyona kıyasla duman çekmekle ilişkili bazı risk azalmalarına rağmen (kan yoluyla bulaşan enfeksiyonların daha az olması), nefes çekmek hızlı uyuşturucu emilimi nedeniyle önemli doz aşımı riski taşır" dedi.
Çalışmanın bazı kısıtlamalarından bahseden araştırmacılar, özellikle tanıkların bulunmadığı durumlarda, belirli aşırı doz ölümlerinin nasıl ve neden olduğunu belirleyemediklerini söyledi.
Enjeksiyonlar, duman çekmenin aksine vücutta iz bıraktıklarından, uyuşturucular bu yolla kullanıldığında daha fazla rapor edilebilir.
Ancak bilim insanları bulguların yine de aşırı doz ölümlerini azaltmaya yardımcı olabileceğini söylüyor.
Duman çekme ve diğer uyuşturucu kullanım yollarıyla bağlantılı aşırı doz riskini vurgulayan halk sağlığı mesajlarının yaygınlaştırılması çağrısında bulunuyorlar.