Rusya-Ukrayna savaşıyla ortaya çıkan tahıl krizinin çözümü için İstanbul'da düzenlenen toplantı, yaklaşık 2 saat 15 dakikalık görüşmenin ardından sona erdi.
Rusya, Ukrayna, Türkiye ve Birleşmiş Milletler'den (BM) askeri heyetler, Ukrayna tahılının Karadeniz'den sevkiyatının yeniden başlaması için çözüm yollarını ele aldı.
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI’NDAN AÇIKLAMA
Milli Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
* Ukrayna limanlarında bekleyen tahıl ve gıda maddelerinin deniz yoluyla emniyetle sevkine ilişkin Türkiye, Rusya Federasyonu ve Ukrayna savunma bakanlıkları askeri heyetleri ile Birleşmiş Milletler heyeti arasında Kalender Kasrı'nda gerçekleşen dörtlü toplantı sona erdi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İstanbul’da gerçekleştirilen “Dörtlü Toplantı”ya ilişkin soruyu yanıtladı.
Tüm dünyayı etkileyen tahıl krizinin çözümüne yönelik Rusya ve Ukrayna ile yapılan görüşmelerde diğer konuların yanı sıra Ukrayna limanlarındaki tahıl ve diğer gıda maddelerinin tahliyesi üzerinde de durulduğunu ifade eden Bakan Akar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da Rusya Devlet Başkanı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüşmelerinde bu konuları gündeme getirdiğini ve bunun önemini ifade ettiğini hatırlattı.
“GIDA KRİZİNİN ÇÖZÜMÜNE KATKI SAĞLAMAK MAKSADIYLA ATILMIŞ ÖNEMLİ BİR ADIM”
Yapılan bu görüşmeler doğrultusunda ilgili bakanlık ve kurumların da birçok ikili toplantı gerçekleştirdiğini vurgulayan Akar, şunları söyledi:
* Bu çerçevede bugün de Milli Savunma Bakanlığı ev sahipliğinde Kalender Kasrı'nda Türkiye, Rusya ve Ukrayna savunma bakanlıkları askeri heyetleri ile Birleşmiş Milletler heyeti arasında bir toplantı yapıldı. Gıda krizinin çözümüne katkı sağlamak maksadıyla atılmış önemli bir adım olan bugünkü toplantıda, tahıl ve diğer gıda yüklü gemilerin emniyetli bir şekilde deniz yoluyla intikal ettirilmesine ilişkin tüm detaylar üzerinde çalışılmıştır.
* Olumlu ve yapıcı bir havada gerçekleşen toplantı sonucunda İstanbul'da tüm tarafların temsilcilerinin bulunacağı bir koordinasyon merkezinin oluşturulması, liman çıkış ve varış noktalarında müşterek kontrollerin yapılması ve intikal rotalarında seyir emniyetinin sağlanması gibi temel teknik hususlarda mutabık kalınmıştır.
“PROBLEMİN ÇÖZÜLMESİ KONUSUNDA TARAFLAR İSTEKLİ”
* Sonuç olarak, temel prensipler üzerindeki mutabakatın bizim için de anlamı var. Bu problemin çözülmesi konusunda tarafların istekli olduğunu görüyoruz. Bunu BM ile koordineli şekilde yürütmek suretiyle bir sonuca varmaya çalışacağız.
* Bu manada önümüzdeki hafta Ukrayna ve Rus heyetlerinin yeniden Türkiye'de toplanması konusunda fikir birliğine varıldı. Önümüzdeki hafta yapacağımız bu toplantıda hem bütün detaylar bir kez daha gözden geçirilecek hem de yaptığımız çalışmalar imza altına alınacak.
Türkiye’nin, bugüne kadar bölge ve dünya barışına sağladığı katkıların yanı sıra insani bir sorun olan gıda krizinin çözümü için de üzerine düşeni yapmaya devam edeceğini belirten Bakan Akar, tahıl ve gıda maddelerinin tahliyesi konusunda katkılarından dolayı Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler heyetlerine de teşekkür etti.
RUSYA’DAN AÇIKLAMA
Rusya, Türkiye ve Ukrayna’nın askeri temsilcilerinin katıldığı toplantı sonrası Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov kısa bir açıklama yayınladı. Konaşenkov taraflar ile yapılan toplantıda Rusya’nın bazı öneriler sunduğunu aktararak, “Rusya Savunma Bakanlığı temsilciler İstanbul’da, Türkiye, BM ve Ukrayna temsilcilerinin katıldığı bir toplantıda yer aldı. Rus heyeti bu sorunun erken ve pratik çözümüne yönelik bir teklif hazırladı ve değerlendirmeye sundu” dedi.
AKAR AÇIKLAMA YAPMIŞTI
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, dün yaptığı açıklamada Ukrayna limanlarında bekleyen tahılın deniz yoluyla sevkine ilişkin sürdürdükleri görüşmelerin olumlu geliştiğini kaydetmişti.
Reuters haber ajansı, konuyu takip eden diplomatlara göre görüşülen planın, Ukrayna'nın tahıl taşıyan gemileri mayınlı sulardan çıkarmasını, Rusya'nın bölgede ateşkesi sağlayarak gemi geçişlerine izin vermesini ve BM’nin desteğiyle Türkiye’nin gemileri Rusya’nın silah kaçakçılığı endişelerini gidermek üzere teftiş etmesini öngördüğünü aktardı.
UKRAYNA GÜVENLİK GARANTİSİ İSTİYOR
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba görüşme öncesi yaptığı açıklamada, güvenlik garantileri verilmediği sürece tahıl sevkiyatının başlayamayacağını söyledi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de, krizin çözümü için büyük çaba harcadıklarını kaydetti.
Dünyanın önde gelen tahıl üreticilerinden Ukrayna’nın tahıl ihraç edememesi, gıda fiyatlarının artmasına ve dünyada gıda krizinin patlak vereceği endişesine yol açmıştı. Tahminlere göre 20 milyon ton tahıl, liman kenti Odessa’dan çıkarılamıyor. Rusya ise gıda krizinden Batılı ülkelerin işgal nedeniyle başlattığı yaptırımları sorumlu tutuyor.
ERDOĞAN, PUTİN VE ZELENSKİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile görüşmesinde Karadeniz'de tahıl ihracı için güvenli koridorlar oluşturulmasını ele almıştı.
BM Gıda ve Tarım Örgütü raporuna göre tahıl üretiminde en büyük pay Çin, ABD ve Hindistan'a ait. Rusya ve Ukrayna bu ülkelerden sonra geliyor. 2019 yılı verilerine göre Rusya 118 milyon ton, Ukrayna ise 74 milyon ton tahıl üretimi gerçekleştirdi.