Paris Anlaşması’na ilişkin kanunun TBMM’de onaylanmasının ardından binlerce kişi anlaşmanın detaylarını araştırmaya başladı. Gece saatlerinde onaylanarak Resmi Gazete’de yayımlanan kanun ile ilgili detayları, okuyucularımız için haberimizde derledik. Peki Paris Anlaşması nedir? Paris İklim Anlaşması’nın maddeleri neler?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada duyurduğu gibi Paris İklim Anlaşması, dün itibariyle TBMM Genel Kurulunda onaylandı.
PARİS İKLİM ANAŞMASI NEDİR?
Paris İklim Anlaşması, Fransa'nın başkenti Paris’te 5 Ekim 2015’te aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 195 ülke + Avrupa Birliği'nin katılımıyla kabul edildi.
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin (BMİDÇS) Paris’te yapılan 21. Taraflar Toplantısı’nda (Conference of the Parties / COP21) 22 Nisan 2016'da imzaya açıldı.
Yasal bağlayıcılığı olan ilk evrensel anlaşma, ilk etapta taraf ülkelerin 55'inin onayının ardından 4 Kasım 2016'da da yürürlüğe girdi. Paris İklim Anlaşması'na katılan ülkeler böylece küresel ısınmayla mücadelede alınan tarihi kararların altına imza atmış oldu.
BM, Paris İklim Anlaşması kapsamında küresel sıcaklık artışının 2 santigrat derecenin altında tutulması hedefinin karşılanabilmesi için ülkelerden dünya genelinde karbon emisyonunu 2050'ye kadar sıfıra indirmesini istiyor.
Söz konusu anlaşma, yüzyılın ikinci yarısına kadar küresel ortalama sıcaklığı en az 2.0 derece azaltma hedefinin yanı sıra fosil yakıt kullanımını da devreden çıkarmayı öngörüyor.
Mart 2021 itibarıyla, BMİDÇS'nin 191 üyesi anlaşmaya taraftır. Anlaşmayı onaylamayan 5 BMİDÇS üye devlet vardır: Eritre, İran, Irak, Libya ve Yemen.
Trump çekildi, Biden, başkanlığının ilk günü anlaşmaya geri döndü
Amerika Birleşik Devletleri’nde dönemin başkanı Donald Trump, 2020'de anlaşmadan çekildi, 2021'de ise Joe Biden başkan seçilmesinin hemen ardından anlaşmaya yeniden katıldı.
İklim değişikliğiyle mücadeleyi öncelikleri arasına alan Biden, 2050'ye kadar sıfır karbon salınımı ve yenilebilir temiz enerjiye 4 yılda 2 trilyon dolar yatırım yapma hedefi olduğunu duyurdu.
PARİS ANLAŞMASI NEYİ HEDEFLİYOR?
Paris Anlaşması'nın uzun vadeli sıcaklık hedefi, küresel ortalama sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerden 2°C (3,6°F) artış seviyesi ile sınırlı tutmaktır ve hatta 1,5°C çaba harcanmasıdır. Çünkü sıcaklık artışını 2°C yerine 1,5 ile sınırlamak riskler ve etkiler anlamında iklim değişikliğinin risklerini ve etkilerini önemli ölçüde azaltacağını kabul edilmektedir.
Bunu sağlamak için emisyonların mümkün olan en kısa sürede azaltılması ve 21. yüzyılın ikinci yarısına kadar salınan ve tutulan sera gazlarının dengelenmesi hedeflenmektedir. Anlaşma ayrıca, tarafların iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum sağlama yeteneğini artırmayı ve "düşük sera gazı emisyonları ve iklime dirençli kalkınma yolunda tutarlı bir finansman akışı" sağlamayı hedefliyor.
Paris Anlaşması uyarınca, her ülke küresel ısınmayı azaltmak için üstlendiği katkıyı belirlemeli, planlamalı ve düzenli olarak raporlamalıdır. Hiçbir mekanizma, bir ülkeyi belirli bir tarihe kadar belirli bir emisyon hedefi koymaya zorlamaz, ancak her hedef önceden belirlenmiş hedeflerin ötesine geçmelidir. 1997 Kyoto Protokolü'nün aksine, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki ayrım bulanıktır, bu nedenle gelişmekte olan ülkeler de emisyon azaltma planları sunmalıdır.