Dünya harikası Pamukkale travertenlerine sadece 500 metre mesafedeki 31 bin metrekare arazi Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararına rağmen SİT alanı statüsünden çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan istinaf başvurusu da reddedildi. Mahkeme kararın gerekçesinde, "...bölgede zaman içinde çevredeki turizm alanlarının önemli bir cazibe merkezi haline getirilmesine katkı sağlayacak..." ifadelerini kullandı.
HİERAPOLİS ANTİK KENTİ İÇİNDEYDİ
Travertenlere sadece 500 metre mesafede yer alan 31 bin 704 metrekare arazinin sit alanından çıkarılmasına ilişkin ilk talep Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 20 Ekim 2017’de reddedildi. Çünkü tarla statüsündeki arazi Hierapolis Antik Kenti içerisinde kalıyordu.
Sözcü gazetesinde yer alan habere göre arazi sahipleri Koruma Yüksek Kurulu’na itiraz etti. Yüksek Kurul da 21 Şubat 2018 günü Bölge Kurulu’nun ret kararın doğru olduğuna ve kararın geçerli olduğuna karar verdi. Arazi sahipleri bu kez mahkemeye başvurdu. Denizli İdare Mahkemesi de Koruma Kurulu’nun kararını iptal etti.
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI İTİRAZ ETTİ AMA...
Kültür ve Turizm Bakanlığınca İzmir Bölge İdare Mahkemesi’ne yapılan istinaf başvurusu da 2019 yılında reddedilince hukuki olarak yapacak bir şey kalmadı.
Mahkeme kararı doğrultusunda Bölge Koruma Kurulu 2. derece olan sit statüsünü 3. derece arkeolojik sit olarak değiştirdi. İlgili tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu kütüğünde bulunan, “2. Derece Arkeolojik sit alanıdır” şerhinin silinerek, “Tamamı 3. Derece Arkeolojik sit alanıdır” şeklinde şerh konulmasına karar verildi.
“YENİ YAPILAŞMAYA İZİN VERİLEMEZ”
Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Kararı’nda şu çarpıcı tespitlere yer verildi:
- İkinci derece arkeolojik sitler, tarih öncesinden günümüze kadar gelen çeşitli medeniyetlerin ürünü olup, yaşadıkları devirlerin sosyal, ekonomik, mimari ve benzeri özelliklerini kısmen yansıtan yerleşim alanları ve sosyal yaşama konu olmuş alanlardır.
- 2. derece arkeolojik sitler korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak sit alanlarıdır. Bu alanlarda yeni yapılaşmaya izin verilemez.
Bu kapsamda ilke kararıyla 2. derece arkeolojik sit statüsünün bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak nitelikli alanlardandır. İtiraza konu alanın tapu kaydı incelendiğinde taşınmazın tarla vasıflı olduğu ve parsel üzerinde herhangi bir yapılaşmanın bulunmadığı görüldü.
MAHKEMEDEN İLGİNÇ GEREKÇE
Denizli İdare Mahkemesi’nin kararında alanın konumu itibariyle sağlıklı, çevresel özellikleri koruyan ve gözeten ve aynı zamanda bölgede zaman içinde çevredeki turizm alanlarının önemli bir cazibe merkezi haline getirilmesine katkı sağlayacak, olası çevreye uygun olmayan ve kaçak yapılaşmayı ortadan kaldıracak, sürdürülebilir bir doğal, tarihsel arkeolojik ve kültürel turizmi geliştirecek şekilde sit statüsünün yeniden ele alınmasının uygun olacağı belirtildiği.
2577 sayılı idari yargılama Usulü Kanunu’nun 28. Maddesinde, “Danıştay bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye mecburdur.
Bu kapsamda itiraza konu kararın parselde belirlenen 2. derece arkeolojik sit statüsü yukarıda anılan mevzuat hükümlerinde belirtilen şartları karılamamakta ve anılan mahkeme kararında tanımlanan sit statüsü ile çelişki gösterdiği değerlendirilmektedir.