MEHMET ALİ BİRAND: CNN TÜRK SAVAŞTA TARAF OLMADI!

“Kanal etkin, ben etkinim”




ORAY EĞİN / RADİKAL İKİ



Savaşın başladığı ilk andan itibaren ekranda Mehmet Ali Birand. Ancak belki kendi köşesinde öne sürdüğü fikirler ve ekranda ağırladığı konuklar yüzünden ilk dakikadan itibaren “Savaş yanlısı” olarak adlandırılıyor. Belki de ekrana çıktığı kanalın adının CNN olmasından dolayı…
Hemen hemen her büyük uluslararası olayda, Türkiye’nin “ekran yüzü” olan Birand bu savaşta yapılan tartışmayı yanlış anladığımız görüşünde.



Niye cephede değilsiniz?

Doğrusu çok büyük bir cephe ve gittiğim takdirde, orada iş yapabilme, buraya bir şey verebilme hareketim çok kısıtlı olacak. Amerikan askerleriyle beraber olmak zorundasınız, ya da Iraklıların dolaştırdığı kadar. Onlar ne kadar imkan sağlarsa o kadar… Halbuki burada, bütün harekatı, hem cepheyi, hem Washington’ı, Bağdat’ı alıp oradaki insanlarla konuşabilme imkanı var. Eskiden cepheyi tercih ederdim, ama şimdi teknoloji o kadar ilerledi ki oradaki havayı yansıtabiliyorum.



Peki, kendinizi bir film izler gibi hissediyor musunuz insanlar ölürken?

“Biri Bizi Gözetliyor” gibi garip bir dizi izliyormuşuz hissi var. Bekleniyor sürekli; Bağdat’ta bombardıman olacak mı, acaba oradaki kamyon Amerikan mı Irak mı…



Mesleğiniz açısından iyi bir tarafı var mı savaşın?

En önemli tarafı ilk defa Türk medyasının işin içinde oluşu. Eskiden haberleri yabancı kaynaklardan alırdık. Şimdi Araplar var, Amerikalılar var, en önemlisi Türk medyası var. Siz bakmayın taraflı veriyorlar, o onu tutuyor, bu bunu tutuyor denmesine. Kimse kimseyi tutmuyor.



Siz de taraf tutmuyor musunuz?

Katiyyen. Çıkarın bütün saatlerini, CNN Türk’te Iraklılar’la Amerikalılar’ın yaptıkları açıklamaları karşılaştırın, Iraklılar daha fazladır.



Niye size “Amerikancı” diyorlar?

CNN olduğu için belki…



İki ay önce de “AB’ci” diyorlardı?

Ona bakarsanız daha önceden Rusçu, Gorbaçovcu, Kürtçü, Amerikancı, AB’ci dediler. Bana ne diyeceklerine karar versinler önce.



Bu savaşta Almanya, Belçika ve Fransa’nın politikasını eleştirdiniz?

Ekranda değil, yazılarımda. Köşe yazımda kendi görüşlerimi yansıtıyorum, ekranda herkesin görüşünü yansıtıyorum. İnsanlar kendi tuttukları tarafa göre çıkıp sürekli “Namussuz Amerikalılar, zavallı masum Saddam’ı mahvediyor” diyeyim istiyorlar. Ben bunu diyemem. Kimse de diyemez.



Saddam zavallı olmadığından mı?

Tabii… Neden bu kadar benim üzerime geliyorlar; çünkü bu kanal etkin, ben etkinim, yaptığım iş ses getiriyor. Bir de alkışlayanlar var, onları kimse duymuyor.



Savaşı seviyor musunuz?

Hayır, savaşı kimse sevmez. Orada ölen insanı gördüğün zaman sevmene imkan yoktur. Benim başından itibaren savunduğum son derece farklıydı: Türkiye’nin Amerika’yla işbirliği yapmasının uzun vadeli çıkarlarına daha uygun olur diyordum. Yoksa hiçbir zaman savaş çıksın demedim. Ve ben size bir şey söyleyim mi; bugün Türkiye savaş suçlusudur.



Niye?

Gayet tabii… Hava sahasını açtı; oradan martılar uçup da aşağı yumurtalarını mı atıyorlar? Oradan Amerikan uçakları geçiyor, Tomahawk füzeleri gidiyor ve Iraklıları öldürüyor. Türkiye şu anda savaşın içindedir. Ha İncirlik’e 60 bin asker inip onlar Kuzey Irak’a geçmiş, ha tepesinden bombardıman göndermiş. Aynı şey.



İlk tezkerenin çıkmamasını eleştirmiştiniz…

Eğer tezkere çıkmış olsaydı, daha fazla avantaj elde edecekti Türkiye. Hem ekonomi, hem de Kuzey Irak konusunda söz sahibi olacaktı. Şimdi ekonomik avantaj elde edemedi, Kuzey Irak konusunda edemedi, Irak’ın geleceği konusunda söz sahibi olup olmayacağı belli değil. Ama ona rağmen tepesinden bomba attırıyor; o zavallı Iraklılar bugün Türkiye’nin açtığı hava koridoruyla ölüyor. Onun için kimse kimseyle ne olur bu oyuna girmesin.



“Kalben inanmasak da ABD’nin politikasını desteklemeliyiz” diye yazdınız. Bu nasıl mümkün?

ABD’nin politikasını desteklemek zorunda değiliz. Bu savaş bence de doğru bir savaş değildir, legal değildir. Bunlar apayrı. Türkiye’nin uzun vadeli çıkarları içinse Saddam rejiminin gitmesi avantajdır. Ama bu da Bush’u desteklemek değildir. Türkiye, ABD’yle şimdi hava koridorunu açtığı gibi işbirliği yapması çıkarlarına daha uygundur. Savaş değil.



Yani savaşa karşı mısınız?

Bu savaşın çok doğru, çok haklı olduğunu ABD hiçbir zaman anlatamadı, anlatamayacaktır. Savaş yanlısı kim olabilir? Bir Allah’ın kulu kalkıp da ben savaş yanlısıyım nasıl diyebilir?



Bütün o gazete yazıları, TV programlarını yanlış mı anladık yani?

Evet, tamamen siz yanlış anladınız. Çünkü gazetelerde yapılan tartışma birbirine girdi. ABD’yle işbirliği tartışması savaştan yana olanlar, olmayanlar diye ayrıldı. Orada hata oldu.



Sizin bir lanetiniz mi var peki, neden hep büyük olaylarda önce size saldırılıyor?

Çünkü ağzımda gevelemiyorum. Doğru gördüğümü söylüyorum. Her tarafı tatmin edeyim diye dans etmiyorum ve sonunda genelde de söylediklerim büyük oranda doğru çıkıyor. O yüzden kendimden son derece memnunum.



Resmi politikayla uyuşumunuz nasıl?

Hiçbir zaman resmi politikayla uyuşurum diye bir şeyim yoktur. Resmi politikayı zaman zaman desteklemişimdir, zaman zaman da karşı çıkmışımdır. Ben devlet gazetecisi değilim. Hiçbir zaman olmadım, bundan sonra da hiçbir zaman olmam.



Tehdit alıyor musunuz?

Hayır.



Koruma talebiniz var mı?

Yo, hiçbir zaman olmadı. Türkiye’nin onları aştığına inanıyorum. Küfür eden oluyor, ama onun yanında gelen e – mail’lerin yüzde 60’ı tebrik ediyor.



Son olarak: Birinci Körfez Savaşı’nın çıkmayacağını söylemiştiniz, bu savaştan önceki projeksiyonunuz ne oldu?

O zaman benimle birlikte Fransa Devlet Başkanı Mitterand, Sovyet Devlet Başkanı Primakov da çıkmayacak demişti. Ben bilemedim, herkes bildi değil. Ama niye şimdi sizin aklınızda kalmış? Çünkü siz bana inandığınız, ben etkili bir iş yaptığım için. Şimdi de çok kimse bu savaş olmayacak derken, ben “Maalesef ABD vuracak, sonunda Saddam devrilecektir” dedim. Dediklerim de çıkıyor.