Milyonlarca kişinin merakla beklediği EYT düzenlemesinde son viraja girildi. Kanun teklifi bugün Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşüldü. Görüşmelerin ardından düzenleme komisyonda kabul edildi. Şimdi gözler Meclis Genel Kurulunda.
4 MADDELİK TEKLİF
Cumhur İttifakı milletvekillerinin imzasını taşıyan teklif, 4 maddeden oluşuyor.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.
Bu hüküm esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.
İlk kez yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 10 gün içinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.
EMEKLİ AYLIKLARINI AÇIKLADI
Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz, EYT düzenlemesinin özellikle Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) personeli için ciddi bir idari yük getireceğini belirterek, "Hak sahiplerinin başvurularını dijital ortamda yapmaları bu yükün hafifletilmesi bakımından önemli" dedi.
Herkesin bu konuda vatandaşlara tavsiyede bulunmasını isteyen Yılmaz, "Başvurular dijital ortamda yapılırsa SGK çalışanlarının iş yükü de azalmış olacak. Bu idari işlemler daha hızlı şekilde gerçekleştirilmiş olacak" çağrısını yaptı.
Teklif sahibi olarak milletvekillerinin sorularını yanıtlayan
Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
Cumhur İttifakı milletvekillerinin imzasını taşıyan teklif, 4 maddeden oluşuyor.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.
Bu hüküm esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.
İlk kez yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 10 gün içinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.
MAAŞLAR İÇİN AÇIKLAMA GELDİ
Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz, EYT düzenlemesinin özellikle Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) personeli için ciddi bir idari yük getireceğini belirterek, "Hak sahiplerinin başvurularını dijital ortamda yapmaları bu yükün hafifletilmesi bakımından önemli." dedi.
Herkesin bu konuda vatandaşlara tavsiyede bulunmasını isteyen Yılmaz, "Başvurular dijital ortamda yapılırsa SGK çalışanlarının iş yükü de azalmış olacak. Bu idari işlemler daha hızlı şekilde gerçekleştirilmiş olacak." çağrısını yaptı.
Teklif sahibi olarak milletvekillerinin sorularını yanıtlayan AK Parti Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, EYT konusunda aylık bağlama oranlarıyla ilgili, "Ortalama aylık tutarı; SSK'dan emekli olacaklar için 7 bin 797 lira. Bağ-Kur'dan emekli olacaklar için 5 bin 811 lira. Emekli Sandığı'ndan emekli olacaklar 12 bin 389 lira. Bunların ortalaması 8 bin 733 lira" bilgisini verdi.
Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, EYT konusunda aylık bağlama oranlarıyla ilgili, "Ortalama aylık tutarı; SSK'dan emekli olacaklar için 7 bin 797 lira. Bağ-Kur'dan emekli olacaklar için 5 bin 811 lira. Emekli Sandığı'ndan emekli olacaklar 12 bin 389 lira. Bunların ortalaması 8 bin 733 lira" bilgisini verdi.
Düzenleme hayata geçtikten sonra hak sahipleri, emeklilik için başvuru yapabilecek.
Başvurular, kanun Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra başlayacak. Koşulları yerine getirenler, Süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet'ten başvuru yapabilecek. EYT duzünlemesinden yararlanmak isteyenler emeklilik için başvuru dilekçesi verecek.
GÖRÜŞMELERDE NELER YAŞANDI?
Kanun teklifi komisyon görüşmelerinin ardından Genel Kurul'a getirilecek. SSK'lı EYT'liler 5 bin-5 bin 975 gün arasında değişen prim günleriyle emekli olabilecek. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaki kadınlar 7 bin 200, erkekler ise 9 bin prim günüyle yasadan yararlanabilecek. 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar ve gerekli prim gün şartını sağlayanlar düzenlemeden faydalanacak.
Komisyon, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.
Teklif sahibi olarak komisyona bilgi veren AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, kanun teklifini Cumhur İttifakı olarak hazırladıklarını söyleyerek, EYT ile "muazzam bir dokunuş, müjdeli bir düzenleme yaptıklarını" belirtti.
'KADEMELİ PRİM ŞARTI' GETİRİLDİĞI SÖZÜ İFTİRADIR"
Plan ve Bütçe Komisyonunda milletin beklediği teklifi görüştüklerini vurgulayan Akbaşoğlu, "Bu, büyük bir müjde; bu müjdeyi sevinçle karşılayan milyonlarca çalışanımız var ancak bunu değersizleştirmek, amacından saptırmak isteyen, hakikate iftira atarak gerçekliği örtmeye çalışanlar da var. Bu da 'teklifle yeni bir şart getirildiği' yalanı. Bu, apaçık bir yalan. Ortaya koyduğumuz teklifle yeni şart yani 'kademeli prim şartı' getirildiği sözü iftiradır, yalandır, teklif sahiplerine bühtandır. Teklifimizde hiçbir eksiklik yok." ifadesini kullandı.
Teklifin basit, sade, uygulanabilir, en geniş kapsamlı ve eşitlikçi olduğunu belirten Akbaşoğlu, şunları kaydetti:
"Prim gün sayısı, çalışma süresi ve yaş şartından iki şartı yerine getirenler yani prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduran istinasız herkes emekli olmaya hak kazanacak. Yaptığımız düzenlemenin özü bu. Başka bir şart ilave etmek asla söz konusu değil. Bunu kim söylüyorsa bu düzenlemeye, düzenleme sahiplerine iftira atıyor demektir. Herkes müfteri olmaktan uzak olmalı. 'Siz bu teklifle yeni mağduriyetler oluşturuyorsunuz' demek iftiradır, kamuoyunu yanıltmaya dönük bir dezenformasyondur.
1999'DAN ÖNCE GEÇERLI OLAN ŞARTLARDAN BİRİNİ, YAŞ ŞARTINI KALDIRIYORUZ
Teklifle, 1999'dan önce geçerli olan şartlardan birini, yaş şartını kaldırıyoruz; diğer iki şartı taşıyanların hepsini emekli ediyoruz. Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuna deklare edilen neyse bunu kanun teklifine dönüştürerek konuyu basit, yalın şekilde düzenledik. Yaş şartını kaldırdık, yaklaşık 5 milyon insanın emekli olabilmesini düzenledik. Bu yıl 2 milyon 250 bin kişinin mevcut mevzuata göre yürürlükte olan prim gün sayısı ve çalışma süresi dikkate alınarak emekli olabilme hakkını getiriyoruz. Bu, 10 milyon vatandaşımıza dokunmak demek. Böyle büyük müjdeli bir haber kimi çevrelerde paniğe ve meseleleri çarpıtmaya neden oldu."
2,2 MİLYON KİŞİ HEMEN Mİ EMEKLİ OLACAK TARTIŞMASI ÇIKTI
Komisyonda konuşan SGK Başkanı Kürşad Arat, Kuruma yapılan yapılandırma başvurusunun yüküyle ilgili “Yaklaşık olarak 3 gün içerisinde 1 milyon 100 bin kişiyi taleplerini alıp, sisteme sokup, borçlanma taleplerini şey yapmaya çalıştık. İnanılmaz bir talep karşımıza getirildi. Gün içerisinde taleplerin alınması, akşam mesai sonrasında taleplerin girilmesi gibi bu şeyi bu şekilde atlattık. Talepleri alıp elimizden geldiğince en hızlı şekilde sisteme sokacağız” dedi. Arat, maaş bağlanmasında gecikme yaşanması durumunda geriye dönük ödeme yapılacağını ifade etti.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın “2 milyon 250 bin kişiyi kaç ayda emekli edeceksiniz?” sorusuna Arat, “2 milyon 250 bin kişi 2023 yılı içerisinde prim ödeme gün sayısını ve sigortalılık süresini sağlayacak kişi. Bunların bir kısmı ekim, aralık ayında sağlayacak kişiler. Bu 2023 yılı içerisinde söylediğim rakam. Biz arkadaşlarımızca bunun hazırlığını yapıyoruz” diye yanıt verdi.
AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, sunumunda kendi sözünü çarpıtıldığını kaydederek, “Çarpıtmayı ahlaki mesele olarak görüyorum. 2023 yılı içerisinde 2 milyon 250 bin kişi çok açık” diye konuştu.
Paylan, Akbaşoğlu’na etki analizindeki “Hemen emekli olacak” dediğini tutanaktan okuyarak, “Hemen diyorsunuz, kim ahlaki çarpıtmadan söz ediyor” diye Akbaşoğlu’na tepki gösterdi. Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, “Öyle bir ifade geçmiş, bunu o kadar büyütmenin de anlamı yok” diye tartışmayı sakinleştirmeye çalıştı. Yılmaz, “Sayın Paylan o teknik arkadaşlarımızın hazırladığı bir not” dedi. Ancak etki analizinin altında SGK Başkanı Arat’ın imzası bulunuyor.
EYT SALI GÜNÜ GENEL KURUL'DA
AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, "Plan ve bütçe komisyonu EYT gündemiyle ilgili bugün çalışmalara başladı. Bugün komisyon çalışmalarının bitmesini öngörüyoruz. Nihayetinde tüm gündemin önüne alarak haftaya Salı genel kurulda görüşmeyi planlıyoruz" dedi.