Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe'de emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesine ilişkin toplantı sonrası açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, EYT düzenlemesiyle ilgili detayları paylaşarak, ”Bugün sizlerle paylaşacağımız düzenleme ile yaklaşık 2 milyon 250 bin vatandaşımız daha emekli olma hakkına kavuşuyor. Emeklilik hakkının kullanılması hususunda herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacaktır. Hak sahibi vatandaşlarımızın bir kısmı hizmet birleştirme ve borçlanma işlemlerini zaten başlatmıştır. Diğer vatandaşlarımızın işlemlerini de kısa sürede tamamlayacağız" ifadelerini kullandı.
İşte madde madde EYT düzenlemesi...
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar EYT kapsamına giriyor. Bu tarihten sonra hizmet başlangıcı olanlar ise düzenlemeden yararlanamayacak.
EYT ŞARTLARI NELER?
8 Eylül 1999 öncesi işe girişi olanlardan kadınlar için 5 bin prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresi, erkekler için 5 bin prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekiyor. Prim ve sigortalılık süresi şartlarını karşılayanlar yaşa bakılmadan emeklilik hakkı kazanacak.
PRİM GÜNÜ EKSİK OLAN NE YAPACAK?
Prim günü dolmayan kadınlar doğum borçlanması, erkekler de askerlik borçlanması yapabiliyor. Bu sayede eksik günler tamamlanabiliyor.
SİGORTALILIK SÜRESİ DOLMAYANIN DURUMU NE OLACAK?
Prim şartını tamamlayan ancak sigortalılık süresini doldurmayanlar kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 bitince emeklilik hakkı kazanacak.
KAÇ KİŞİ YARARLANACAK?
Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi emeklilik hakkına kavuşacak. Prim ve sigortalılık süresini tamamlayanlarla birlikte bu sayı her yıl artacak.
EMEKLİ OLUP ÇALIŞANLAR İÇİN DURUM NE?
Emekli olup çalışmaya devam edecekler için sigorta prim teşviki getirilecek. Böylece emekli olanlar için şirketlerin ödeyeceği primlerde düşüş olacak. Normal çalışanla emekli çalışan arasında prim farkı kalmayacak.
KIDEM TAZMİNATI DESTEĞİ OLACAK MI?
Emekli olacakların hak kazandığı kıdem tazminatları için destek verilecek. Bu kapsamda Kredi Garanti Fonu desteğiyle işverenlere kredi imkanı sağlanacak.
NE ZAMAN DEVREYE GİRECEK?
Düzenlemenin Meclis'e sunulmasının ardından ocak ayında görüşülmesi bekleniyor. Yürürlük tarihinin ise 1 Ocak 2023 olması bekleniyor.
UZMANLARDAN İLK YORUMLAR
KADINLARDA 38, ERKEKLERDE 43
SOSYAL GÜVENLİK UZMANI ALİ DUMAN: Vatandaşlar olarak mutluluktan ne söyleyeceğimizi şaşırıyoruz, önemli bir gelişme. 23 yıllık bekleyen bir mağduriyet, 2 milyon 250 bin insanın hakkına kavuşabilmesi büyük bir mesele. Sayın Cumhurbaşkanı da az önce hepimizi açıkça çok mutlu etti. Dedi ki, yıl ve günü dolduranlar hemen emekli olacak, herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacak. Bu şu demek; 18 yaş meselesi, 99 öncesi kanunda da yürürlükte de var. 18 yaş + kadınlar için 20 yıl zorunlu hizmet. Erkekler için, 18 yaş + 25 yıl zorunlu hizmet; 38 ve 43 yaş demek. Yani 2023'te gününü doldurmuş, yılını doldurmuş 38 yaşındaki kadın; yine gününü, yılını doldurmuş 43 yaşındaki erkek emekli olmaya hak kazanacak demek. Bu gerçekten cidden önemli bir gelişme oldu, sayın Cumhurbaşkanının çok büyük bir müjdesi oldu.
ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM GÖREVLİSİ TARKAN ZENGİN: Devletimizi büyük bir devlet olduğunu bir kez daha gösterdi. Sosyal bir politika ilkelerinin tüm vatandaşlarımız için olduğunu gösterdi. Gerçekten örneğin bir sözleşmelinin kadroya geçmesinden daha büyük bir iş, maliyetler açısından. Cumhurbaşkanımıza ve bakanlarımıza teşekkür ediyoruz. Milletimiz için tarihi bir an yaşıyoruz. Şu anda ben milyonlarca evde büyük bir sevinç olduğunu düşünüyorum. Hak edenler haklarını almış oldular. Herkese hayırlı olsun. EYT'nin neredeyse toplumun her yerinde konuşuluyordu. Buna emek verenlerin o yükün altına omuz verenlere teşekkür ediyoruz.
EYT NE ZAMAN DEVREYE GİRECEK?
Yasalaşma sürecini beklemek zorundayız. Resmi Gazete'de yayınlandıktan sonra, yeni veriler girilecek. Yeni veriler değerlendirilecek. e-Devlet'te prim günü yüzde 80 görünenler, yüzde 100'e tamamlanacak. Yasalaşma süreci açısından zorlu bir süreç olabilir, şu an rahatlıkla meclisten geçebilecek bir düzenleme olacak. Hem komisyon, hem genel kuruldan daha kolay geçebilecek. Buna karşı mecliste karşı durulabilecek durum yok.
KREDİ DESTEK FONU
Kredi Kefalet Fonu ile iş verenler için kredi verilecek, çalışanlara kıdem tazminatı için. Devlet buna teşvik vereceğini söyledi ama bunun çalışanlar için olduğunu söyleyelim. Normalde ideal olanın 7 çalışanın 1 emekliyi finansa etmeli demiştik. Bu da önemliydi.
TAŞERONDAN KADROYA ALINANLAR
"Emekli olanların bir kısmının çalışmaya devam edeceklerini biliyoruz" dedi Cumhurbaşkanı. Bu da 950 bin kişiyi ilgilendiren bir sistemden bahsediyoruz. Kısaca 2018 yılında çıkan 696 no'lu KHK'lı taşerondan kadroya geçen kadrolulardı. EYT çıktığı için onlardan bir kısmı da emekli edilmek zorundaydı. Cumhurbaşkanı onlara bir müjde vermiş oldu.
ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI DA KABUL GÖRÜYOR
NOYAN DOĞAN: Önceden yaş şartı aranmayacağına emindik. Son 10 gündür yaş şartı olacağı konuşulmaya başlandı. Herkes de son zamanlarda yaş şartı gelecek diye bekliyordu. Sayın Cumhurbaşkanının açıklaması geniş kitleleri rahatlattı. Düzenlemenin içeriğini görmek gerekiyor. Bugünkü açıklamaya istinaden, 99 Eylül öncesi işe başlayanlar için 2023'te gününü doldurmuş, yılını doldurmuş 38 yaşındaki kadın, 43 yaşındaki erkek olanlar şartları yerine getirenler düzenlemeden yararlanacak. Doğum ve askerlik borçlanması konusu vardı. Açıklamayla borçlanma da kabul görüyor. Ocak ayının ilk haftası Meclis’e gelip, Şubat ayının ilk haftası emekli olmaya başlanacağını düşünüyorum. İşverene verilen destekler de doğru.
EKONOMİST PROF. DR. İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK: Önemli bir karara imza atılmış gözüküyor. Bundan sonraki süreçte başta hemen belki emekli olacak, daha sonra da 2024'e kadar emekli hakkı elde edecek 6 milyon kişi için; aileleriyle beraber 20 milyon kişiyi ilgilendiriyor. Müjdeli bir Haber. Çalışma hayatına devam edenler açısından da, emekliliği kazananlar açısından da büyük bir motivasyon sağlayacağını ümit ediyorum. Zannediyorum, emekli olup da çalışanlarla alakalı bir düzenleme yapılacağına inanıyorum.