Tüketici fiyatlarındaki artış son 24 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 79.9'u, üretici fiyatlarındaki artış da yüzde 144.61'i gördü. Ekonomi piyasalarındaki soru şu, üreticinin maliyeti yüzde 144 artmışken, tüketicilere yansıması yüzde 80'lerde kalabilecek mi? Enflasyon yüzde 140 seviyelerini mi görecek? Ekonomi yazarı Şeref Oğuz köşe yazısında bu kritik durumu değerlendirdi.
İşte Dünya gazetesi yazarı Şeref Oğuz'un bugünkü köşe yazısından ilgili bölüm:
"TÜFE yani tüketici fiyatlarındaki artış %79,6, ÜFE yani üretici fiyatlarındaki artış %144,61. Bu, şu anlama geliyor; bir üreticinin katlandığı maliyet; %144 oranında arttı. Aradaki fark ise 65 puan. Bu fark genelde 5-10 puan arasında değişir. Oysaki şimdi normalin 6 katına çıkmış durumda… Peki, bu sürdürülebilir mi? Maliyetleriniz %144 artarken tüketiciye yansıtılabilen %80’de kalır mı? Üretici böylesi büyük maliyeti daha ne kadar süre taşıyabilecek? Etiketine yansıtamadığı artışın yıkıcı ve yakıcı yükünü hangi finansal kaynak ile yönetebilecek? Sonuçları ne olur?
BU MALİYETLER ŞİRKETLERİN KÂBUSU OLACAK
Artan bu maliyetleri tüketiciye yansıtamayanlar mevcut varlık koşullarını devam ettiremeyecek. Böylesi bir durum daha fazla işsizin oluşmasına yol açacak. Takipteki kredilerin oranı artacak. Artan fiyatlara rağmen ürünleri satmak zorlaşacak. Tedbir geliştirmek gerekecek. Ancak sorun şu ki taşınamayacak kadar yüksek maliyetlerin finansman zorluğu kadar yüksek enflasyon ve tırmanan durgunluk dalgası da eşanlı yaşanacak. Bu, fırtınalı bir denizde su almaya başlamış teknenin, ilaveten çıkan azgın dalgalar ve kayalıklarla baş etme zorunluluğudur.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Şirketler nasıl önlem alabilir?
Borca dikkat ederek… Ürününü çeşitlendirip pazarını genişleterek… Verimliliğini artırmak için gayret sarf ederek… İş, ilişki, iletişim süreçlerini yeniden tanzim ederek. Yoksa bilgi süreçleri oluşturup yüklendiği külfeti veri odaklı yöneterek…
Tüketiciler nasıl önlem alabilir?
Enflasyon külfetini fütursuzca fiyatına yansıtan şirket ile maliyetli ürünlerini satmak zorunda olanları ayırt etmek zorunda… Kolay değil ancak üreticinin var kalabilmesi için tüketicilere de sorumluluk düşüyor.
NOT