2023 Nobel Edebiyat Ödülü'nü "yenilikçi oyunları ve nesirleri" dolayısıyla 64 yaşındaki Norveçli yazar Jon Fosse kazandı.
İsveç kraliyet Bilim Akademisi, Norveçli yazar Jon Fosse’nin "Söylenemeyeni dile getiren yenilikçi oyunları ve düzyazıları için" Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldüğünü duyurdu. Açıklamada “Onun Norveççe Nynorsk dilinde yazdığı ve çeşitli türlere yayılan muazzam eserleri, çok sayıda oyun, roman, şiir koleksiyonu, deneme, çocuk kitabı ve çeviriden oluşmaktadır. Bugün dünyada en çok sahnelenen oyun yazarlarından biri olmakla birlikte, düzyazılarıyla da giderek daha fazla tanınmaktadır” denildi.
Jon Fosse kimdir?
Jon Fosse 29 Eylül 1959'da Norveç'in Haugesund kentinde doğdu . Yedi yaşındayken geçirdiği ciddi bir kaza onu ölümün eşiğine getirdi; bu deneyim onun yetişkinlik dönemindeki yazılarını önemli ölçüde etkiledi. Bergen Üniversitesi'ne kaydoldu ve karşılaştırmalı edebiyat okudu. İlk romanı Raudt, svart ( Kırmızı, Siyah ), Norveç dilinin iki yazılı standardından biri olan Nynorsk dilinde yazılmış olarak 1983'te yayımlandı. İlk oyunu Og aldri skal vi skiljast ( Ve Asla Ayrılmayacağız)), 1994 yılında sahnelendi ve yayımlandı. Fosse'nin romanlar, kısa öyküler, şiirler, çocuk kitapları, denemeler ve oyunlar yazması vardır. Eserleri kırktan fazla dile çevrildi.
Fosse, 2003 yılında Fransa'nın Ordre ulusal du Mérite nişanına layık görüldü. Fosse ayrıca The Daily Telegraph'ın hazırladığı Yaşayan En İyi 100 Dahi listesinde 83. sırada yer aldı. Nisan 2022'de Damion Searls tarafından İngilizceye çevrilen A New Name: Septology VI-VII adlı romanı Uluslararası Booker Ödülü'ne aday gösterildi. Kitap, Kurgu dalında 2023 Ulusal Kitap Eleştirmenleri Birliği Ödülü'nün finalisti seçildi.
Fosse, 5 Ekim 2023'te 2023 Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.
JON FOSSE KİTAPLARI
Morgon og kveld (Morning and Evening, 1990)
Melancholia I (1995) ve Melancholia II 1996)
Naustet (The Boat House, 1997)
Natt til morgon (Night to Morning, 2000)
Septologien (The Septology, 2002-2008)
Andvake (Wakefulness, 1991)
Olavs draumar (Olav's Dreams, 1995)
Kveldsvævd (Weariness, 2007)