Cumhurbaşkanı Erdoğan, dört yıldır tutuklu bulunan iş insanı Osman Kavala’nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) verdiği karara uyularak serbest bırakılmasını isteyen 10 büyükelçinin ‘‘istenmeyen adam’’ ilan edilmesini istedi.
Erdoğan'ın "istenmeyen adam" çıkışının ardından döviz kurları bir anda yükselişe geçti. Dolar kuru 9,84’e kadar yükselirken Euro kuru ise 11,47 seviyelerine çıktı.
Dolar 9,50 Euro 11,03'e geriledi: 26 Ekim Dolar kaç TL? 26 Ekim (Bugün) Dolar ve Euro ne kadar oldu?EkonomiKulislerde, AİHM’nin 10 büyükelçinin istenmeyen adam ilan edilmesinin önüne geçmek için çözüm aradıkları da konuşuldu.
AİHM KAVALA’NIN TAHLİYESİNİ TALEP ETMİŞTİ
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, bireysel başvuru hakkını kullanan Osman Kavala hakkında 10 Aralık 2019 tarihinde aldığı kararda, 17 Ekim 2017’de gözaltına alındıktan sonra 1 Kasım 2017’de tutuklanan iş insanının; makul şüphe olmadan, siyasi nedenlerle tutuklanması ve bireysel başvurusunun makul sürede incelenmemesini gerekçe göstererek, hak ihlaline uğradığına hükmetti ve derhal serbest bırakılmasını istedi.
17 Eylül tarihinde, 47 üyeli Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi de Türkiye’ye hem eski HDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hem de Osman Kavala hakkında bu yıl sonuna kadar AİHM kararlarının uygulanması hakkında yasal süreç başlatılacağını açıkladı.
‘‘KAVALA’YI SERBEST BIRAKIN’’
Türkiye’nin AİHM kararını uygulamaması üzerine 18 Ekim’de aralarında ABD, Almanya ve Fransa'nın da yer aldığı 10 ülkenin büyükelçisi ortak bir açıklama yayınlayarak Kavala’nın serbest bırakılmasını istedi.
Açıklamada ‘‘Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda Büyükelçilikleri olarak Türkiye'nin uluslararası yükümlülükleriyle ve milli kanunlarıyla uyumlu şekilde, bu davanın adil ve hızlı biçimde sonuçlandırılması gerektiği kanısındayız. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin bu husustaki kararları doğrultusunda Osman Kavala'nın derhal serbest bırakılmasının sağlanması için Türkiye'ye çağrıda bulunuyoruz’’ ifadeleri kullanıldı.
Büyükelçiler bu açıklama sonrası Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı.
ABD’DEN VİYANA SÖZLEŞMESİ AÇIKLAMASI
10 büyükelçiliğin Osman Kavala'nın serbest bırakılmasını talep eden açıklamayla ilgili olarak, "Viyana Sözleşmesi'nin 41. Maddesi'ne riayet etmeyi teyit eder" açıklaması geldi.
VİYANA SÖZLEŞMESİ 41. MADDE NEDİR?
Viyana Sözleşmesi Madde 41
1. Ayrıcalıklarına ve bağışıklıklarına halel gelmeksizin, bu gibi ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlanan bütün şahıslar, kabul eden devletin kanunlarına ve nizamlarına riayet etmekle yükümlüdür. Anılan devletin iç işlerine karışmamakla da bu şahıslar keza yükümlüdür.
2. Gönderen devlet tarafından kabul eden devlet nezdinde yapılması misyonun uhdesine tevdi olunan bütün resmi işler, kabul eden devletin Dışişleri Bakanlığı veya mutabık kalınacak diğer bir Bakanlık ile veya aracılığıyla yürütülür.
3. Misyonun binaları, misyonun bu sözleşmede belirtilen görevleri veya diğer genel uluslararası hukuk kuralları veya gönderen ve kabul eden Devlet arasında yürürlükte olan özel anlaşmalar ile bağdaşmayacak bir tarzda kullanılmaz.
“41. MADDE İLE TUTARLI”
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, 10 büyükelçi kriziyle ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarını “not ettiklerini” belirtirken, Osman Kavala hakkında 18 Ekim'de yapılan açıklamanın Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesiyle tutarlı olduğunu söyledi.
Price, "Biden yönetimi ortak önceliklerde Türkiye ile iş birliği arayışında ve bütün NATO müttefikleriyle olduğu gibi, anlaşmazlıkları gidermek için diyalog kurmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı. Biden yönetiminin hukukun üstünlüğünü ve insan haklarına saygıyı desteklemeye devam edeceklerini söyleyen Price, "İleriye doğru en iyi yolun ortak çıkarlarda işbirliği olduğuna inanıyoruz" dedi.
Price, Büyükelçilerini çekmeyeceklerini de ekledi. Bu gelişmelerin ardından ise Dolar ve Euro kuru düşüşe geçti.