Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, tv100 Özel yayınında Gürkan Hacır, Başak Şengül ve Mete Yarar'ın sorularını yanıtladı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun açıklamalarından satır başları:
(Kalkınma Yolu Projesi) Irak belki 30-35 yıldır güvenlikle ilgili bir dünya süreç yaşamış olan hala da o süreçleri biraz da hafifleyerek devam eden bir ülke o yüzden oralarda iş yapmak, muhataplarla mutabık kalmak zorlu uğraşlar sonucunda anca oluyor. Biz de bu sürece gelene kadar zorlu aşamaları geçtik. Bugün bunu bitirmiş olsaydık, pahası biçilemezdi. Projede finale doğru gidiyoruz. Artık hiç kimse kendisine yetecek bir ülke değil.
PROJE HAKKINDA
Dünya’da artık hiç kimse kendine yetecek kadar bir şey üretmiyor. Hiç kimse kendine yetecek bir ülke değil artık. Sürekli taşıma gerekiyor, ticaret yolları gerekiyor. Denizinden, havasından, karasına kadar her geçen gün biraz daha fazla ihtiyaç haline geliyor. Dolayısıyla buna bir hazırlık yapmak lazım. Orta koridor bizim için çok kıymetli. Artık son zamanlarda sadece bu koridor, omurga kabul edersek yeterli olmayacak. Artık Kuzey-Güney veya daha diyagonal bağlantılar söz konusu. Her ülkede buna göre bunu geliştirmeye çalışıyor. Kalkınma yolu da onlardan bir tanesidir diye söyleyebilirim.
"6-7 SENE SONRASINA VİZYON"
Yarar'ın "Biz bir projeyi konuşuyoruz ve Kalkınma Yolu dediğiniz şey siz bundan sonrasını satıyorsunuz belki 6-7 sene sonrasına vizyon koyuyorsunuz. Bana bir belediye başkanı bana ‘Altyapıya yatırım yaptığında bunun geri dönüşünü alamazsın çünkü çoğunlukla yetişmez. Şu anda AK Parti kendi döneminden sonrasına yatırım yapıyor ve geleceği planlıyor bu risk midir?" sorusuna Uraloğlu "Gerçekten sizin yapacağınız hizmetlerin siyaseten karşılığının ne olduğunu ayrı bir başlıkta tartışabiliriz mutlaka. Seçim süreçlerinde kim ne vadetti kim ne sonuç aldı biz bunu AK Parti olarak değerleniyoruz mutlaka ama şunu asla atlamamamız gerekir siz biraz önce ‘Ne değişti de Kalkınma Yolu hayata geçti?’ dediniz tam bir irade değişti eğer biz sadece belli dönemleri hedef alarak ya da kısa vadeli işleri dikkate alarak işler yapmış olsaydık bugün ne Kalkınma Yolu’nu konuşurduk ne Zengezur Koridoru’nu konuşurduk ne de bugün THY’nin 130 ülkede 346 noktaya uçabilen bir havayollarını konuşurduk." yanıtını verdi.
DİĞER ÜLKELER DAHİL OLABİLİR Mİ?
Şengül'ün "4 ülke ile imzalandı mutabakat baktığımızda bölge açısından dahil olabilecek başka ülke var mı?" sorusunu Uraloğlu "Mesela şu Faw limanını Birleşik Arap Emirlikleri işletecek ve orada Katar olsun Birleşik Arap Emirlikleri olsun çok dinamik ve belli ekonomiklikleri olan ülke biz d ehem ortak olsunlar hem de finansmanına katkı sağlasınlar istiyoruz tam da bu noktada görüşülüyor" şeklinde cevaplandırdı.
Uç nokta Pekin ama tabi burada Hindistan da var, Rusya var, Türk Cumhuriyetleri var, elementler tablosundaki bütün madenlerin olduğu bir Kazakistan var. Burada 3 ana güzergah var. Bir tanesi Kuzey Koridor, Rusya’nın üzerinden geçen koridor. Halen aktif olan ama tam kapasite çalışamayan. Hem Rusya-Ukrayna savaşından dolayı hem de birçok zaman iklim şartlarından dolayı. Bir koridor Güney koridor var, bir koridor da orta koridor var.
Kalkınma Yolu Projesi'nin güvenliği noktasında Milli İstihbarat Teşkilatı ve Dışişleri Bakanlığı ile ortak hareket ediyoruz.
MALİYETİ NE KADAR?
İlk etaptaki maliyetler 8-10 milyar dolar civarında. Faw limanından başlayarak Türkiye'ye olan kesim. İlerleyen zamanda proje tam bittiğinde bu 15-20 milyar dolar civarında olacak. Bunun yapımında Türk firmalar başat olarak rol alacak. Başlamadığımız 320 kilometrelik kısım 1,5-2 milyar dolarlık yatırım yapmamız gerekiyor. Devam edenleri de işin içine katarsak 5-6 milyar dolarlık yatırım. Masada Irak olunca petrol karşılığı yapılması konuşuluyor. Irak tarafı da bunun finansman kuruluşu tarafından finanse edilmesi tarafında yaklaşımları var.
Yarar'ın Bunca zamandır bu projelerin gerçekleşmemesinin sebebi güvenlik, 15 yıl önce sağlanmış olsaydı bölge halkının zenginliği ne olurdu?" sorusunu Uraloğlu "Türkiye’de 2024’de kişi başına düşen milli gelir 13 bin dolarlara gelmiş oldu tabii hedefimiz 10 büyük ekonomiden bir tanesi olmak. Bir kere 20 bin dolarları aşmış olurduk." diyerek yanıtladı.
"EGE’Yİ DE DAHİL EDELİM DİYEREK TEKLİFTE BULUNDUK"
Kalkınma Yolu’yla bağlantısı var, üç deniz girişimi Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Slovakya, Litvanya ve Hırvatistan’ı düşündüğü Adriyatik, Karadeniz ve Balık Denizi. Bu da yakın zamanda ortaya atılan bir girişim en son geçen ay Bakan Yardımcısı arkadaşımızın Litvanya’da katıldığı bir konferansta gündeme gelmişti. Hemen arkadaşlarla iletişime geçince biz de bu proje içerisinde olalım Ege’yi de bu projeye dahil edelim noktasında onlara bir teklifimiz oldu onlar da konuşalım dediler.
ZENGEZUR KORİDORU
Bizim orta koridor dediğimiz sarıyla gözüken hala kullandığımız Bakü, Tiflis, Kars hattı. Oradan Bakü, Hazar geçişi ve Kazakistan, Pekin’e kadar uzak doğuya kadar giden bir güzergâh bir kere buralarda yaklaşık 1 senedir Gürcistan tarafının kapalı olduğunu söyleyeyim siz ve hali hazırda gelen yükler Gürcistan’ın Karadeniz’deki limanından devam ediyor. Bir yıldır kapalı olan bir güzergâh ful açık ola da sonuçta bir kapasitesi var oranın.
Irak’a bu projeye Türkiye olarak maddi destek koymayı düşünmüyoruz. Bunu muhataplarımıza da söyledik. Zaten biz kendi ülkemiz tarafındakini yaptığımızda maksat hasıl olmuş olacak. Vatandaşın üzerine mümkün olduğu kadar bir yük getirmeyi düşünmüyoruz. Bazı kamu projeleri var. Mesela vatandaşın bir tane evi var. Size yol yapmıyorum diyemezsiniz, elektrik, su getirmiyorum diyemezsiniz. O kamu yatırımıdır. Orada fizibilite aramazsınız. Ama bunlarda mutlaka arıyoruz. Kısa vadede olumsuzlukları getirse de uzun vadede bizim istikbalimiz burasıdır.
HIZLI TREN AÇIKLAMASI
Hacır'ın "Ankara-İzmir hızlı tren hattı vardı, İstanbul Boğazı’na yönelik bir çalışma var mı?" sorusuna Uraloğlu "Ankara-İzmir devam ediyor yaklaşık 508 kilometrelik bir proje, 2027 yılında bitireceğiz. Ege'yi hızlı trenle bağlamış olacağız. Bilecik-Bursa-Balıkesir-Bandırma hattı devam ediyor. Çerkezköy-Kapıkule devam ediyor. Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nden geçecek olan hattın ihalesini bu sene yapacağız. Orta Koridoru'nun devamı şeklinde olacak." cevabını verdi.