75 yaşındaki kilise rahibi Lee Jong-rak, Kore’de bebek kutusu kuran ilk kişi oldu. 2009’da uygulamaya başladığı bu fikir sayesinde, 10 yılı aşkın süredir çocuk yetiştiremeyen genç ebeveynler, “çoğunluğu bedensel veya zihinsel engelli” bebeklerini son çare olarak güvenli buldukları bu “bebek kutusuna” bırakıyor. Evini yetimhaneye çeviren rahip, kimsesiz çocuklara bir süre baktıktan sonra çocuk esirge kurumlarına teslim ediyor.
Lee, güvenlik kameraları yerleştirmeyi reddetmekle beraber ebeveynlerin yakalanıp cezalandırılmasını önlemek için kutuya bırakılan parmak izlerini de düzenli olarak siliyor. Bebek kutusunun çevresinde kamera kaydı olmadığından ebeveynler bebeği rahatlıkla kutuya koyup zile basarak oradan ayrılabiliyor. Bununla beraber, bıraktıkları bebeğin yanına özel bir not iliştiren veya bebeği bıraktıktan sonra pişman olup irtibata geçen aileler de oluyor. Bırakanların yüzde 95’i papazla veya kilise yetkilisiyle en azından kısa da olsa bir görüşme yapmış. Yaklaşık 17 ebeveyn fikrini değiştirmiş.
BEBEK KUTUSUNDAKİ 1880 SAHİPSİZ BEBEK
Rahip Lee, 2009 yılında başlattığı bu uygulamayla terk edilmiş 1880 bebeği bu kutu aracılığıyla kurtarmış. Her gün ortalama bir bebek bırakılıyor. Valilik tarafından işletilen bir hastanede bebeklerin tıbbi kontrolleri yapılıyor. Kilise bebeklerle 6 aya kadar ilgileniyor, fakat 6 aydan sonra bebeklerin evrakları hazırlanıyor ve bebekler bir çocuk esirgeme merkezine veya yetimhaneye gönderiliyor.
‘’Bebek Kutusu uygulaması” Kore’de iki yerde bulunmakta. Birincisi başkent Seul’de, ikincisi ise Gyeonggi Eyaleti’ne bağlı Gunpo isimli bir şehirde. Sosyologlar bu uygulamayı Kore’deki ataerkil toplumun bir yansıması şeklinde yorumluyor; zira bekâr anneler hâlâ ağır bir şekilde sosyal damgalanmaya maruz kalmakta ve bu durum da onları kürtaj yapmaya veya doğurdukları bebeklerini terk etmeye itmekte.
EBEVEYNLERE VE YENİ DOĞANLARA SON ÇARE
2012 yılında evlat edinme yasasının revize edilmesinden sonra, kutuya bırakılan bebek sayısında bir artış görülmüş. Özel evlat edinme yasası uyarınca, ebeveynler evlat edinmek istediği takdirde, bebeklerini kendi isimleri altında kaydettirmeleri zorunlu. Hâl böyle olunca da istenmeyen çocuklar, evlilik dışı doğan çocuklar ve fakir ailelerden ABD ve Kanada gibi ülkelerde yaşayan Kore kökenli ailelere evlatlık olarak verenlerin sayısında da artış oldu.
Terk edilen bebeklerin bazıları büyüdüklerinde anne ve babalarını bulmak için uğraşıyor. Geçen haftalarda küçük yaşta Amerika’ya evlatlık verilmiş ve 40 yıldır ABD’de yaşayan Koreli bir kadın DNA testiyle Kore’deki ikiz kardeşini tespit ettiği haberi vardı.
Son bir şey daha. 2009 yılından beri uygulanan ve zaman zaman ulusal basında ve dünya basınında yer alan ‘’baby box’’ haberinin, Türk basınında pek yer almaması da garip. Herhangi bir arama motorundan yapılabilecek basit bir araştırmayla sadece 2014 yılında Türk basınında kendisine yer bulmuş.