SGK, gerçek dışı yıpranmalarla erken emekliliği mercek altına aldı!
Fiilî Hizmet Süresi Zammı (FHSZ) olarak yer alan uygulama halk arasında yıpranma olarak bilinmektedir. Daha önceden SSK ve Emekli Sandığı uygulamasında olduğu gibi SGK uygulamasında da yıpratıcı işlerde çalışanların hem primleri artırılarak hem de yaşı düşürülerek emeklilikte avantajlı olmakta ve diğer çalışanlara göre daha erken emekli olmaları söz konusu olmaktadır.
Bu yazımızda hangi işlerde çalışanların yıpratıcı iş kapsamında oldukları ve bunların yıpranma avantajlarından faydalanmalarıyla ilgili nüansları SGK’nın son düzenlemeleri muvacehesinde izah edeceğiz.
Yıpranma kapsamındaki iş ve iş yerleri
Halk arasında yıpranma hakkı olarak bilinen “Fiilî hizmet süresi zammı” SGK (5510 s.) Kanununda 20 kategoride sınıflandırılmıştır. Bu kategoriler arasında Cam fabrika ve atölyeleri, Alüminyum fabrikaları, Demir ve Çelik Fabrikaları, Kurşun ve arsenik işleri, Cıva üretimi işleri sanayii, Çimento fabrikaları, Kok fabrikalarıyla termik santraller, Asit üretimi yapan fabrikaları, Döküm fabrikaları, Radyoaktif işleri, Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler, İtfaiye ve yangın söndürme işleri, Yer altı işleri, Basın işlerinde çalışanlar, TSK, Jandarma, Emniyet ve MİT mensupları, Cumhurbaşkanı ve Yardımcıları, Milletvekilleri ve Bakanlar yer almaktadır.
En son yıpranma hakkı verilen meslekler arasında; 1219 sayılı Kanun kapsamında çalışan sağlıkçılar, Hemşirelik Kanunu ve Eczacılar Kanunu kapsamında sağlık meslek mensubu sayılanlar ve insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışanlar… ile yasada belirtilen diğer sağlık çalışanlarına 2018 yılında 60 gün yıpranma hakkı verilmiştir.
Bu meslek mensuplarının öncesinde ise 2017 yılında yapılan yasal düzenleme ile ceza infaz kurumu müdürü, idare memuru, infaz ve koruma başmemuru, infaz ve koruma memuru ünvanlı kadrolarda bulunanlar ile Adalet Bakanlığı taşra teşkilatına tahsisli kadro veya pozisyonlarda bulunup ceza infaz kurumlarında görev yapan ve ceza infaz kurumlarında hükümlü ve tutuklularla bilfiil irtibat içinde olan diğer görevlilere 90 gün fiilî hizmet süresi zammı verilmiştir.
