“Ayla’yı unutamadım”
'Issız Adam'ın film müziklerinden
'Anlamazdın', şarkıyı söyleyen Ayla Dikmen'i uzun yılların ardından
gündeme getirdi. 1990 yılında, 46 yaşında kansere yenik düşen
sanatçı ile tam 22 yıl büyük aşk yaşayan İzmirli işadamı Enis Berki
o yılları anlattı.
SEZEN ÖZSAVRANGİL-AKŞAM CUMARTESİ
Çağan Irmak’ın Türkiye’yi ağlatan ‘Issız Adam’
filminde yer verilen ‘Anlamazdın’ şarkısı, unutulmaya yüz tutmuş
plakların sahibi, yıllar önce kaybettiğimiz Ayla Dikmen’i yeniden
hayatımıza soktu. Şimdi hemen her kafede çalan “Sevilirken bilmedin
mi? Ben söylerken gülmedin mi? Falımızda hasret var, ayrılık var
demedim mi? Anlamazdın anlamazdın...” dediği şarkısı, gerçek aşka
özlem duyan herkesin diline dolandı. Dikmen’in tüm plakları CD
olup, müzik marketlerin raflarında yerini alırken, tam 22 yıl
hayatını paylaştığı büyük aşkı, İzmirli Enis Berki de yaşadıklarını
anlattı.
Ayla Dikmen öldükten sonra tarzını da yaşantısını da değiştirmeyen
Berki’nin bir tarafı ‘ıssız’ kalmış. Berki, henüz filmi izlememiş.
Ayla Dikmen ile ilgili bölümü gazetelerden öğrenmiş. Ölümünden 18
yıl sonra olsa bile Dikmen’in anılmasından büyük bir mutluluk
duyuyor. Ne onun yorumlarını, ne de yaşadığı aşkı hiç unutmamış.
Ayla Dikmen de Enis Bey’i o kadar sevmiş ki, sanat hayatını ikinci
plana itmiş… Aşk, fedakarlık ister sözünü tam anlamıyla karşılamış
Dikmen’in Berki için yaptıkları. Döneminin sanatçıları yaşamlarını
İstanbul’da devam ettirirken, o İzmir’de kalıp evinde nakış
işlemiş, yemek yapmayı öğrenmiş.
Tanıyan İzmirlilerin gizemli yalnızlığına bakıp da, “Aslında gerçek
‘Issız Adam’ o” dedikleri, Enis Berki ile İzmir Tenis Kulüp’te
buluşup, o günleri konuştuk.
‘Anlamazdın’ şarkısı herkesin dilinde. Şarkının öyküsünü sizden dinleyebilir miyiz?
Bu bir Fransız şarkısıydı. Ayla bunu dinlemiş, çok beğenmiş. Fikret Şeneş üzerine söz yazdı, Ayla da yorumladı. 1976 senesinde plak oldu. O zaman 45’likler vardı. Parçanın adı ‘Sevilirken Bilmedin mi?’ idi. Sonra Ayla’yla beraber dinlerken, ‘Anlamazdın’ olmasına karar verdik, öyle oldu. Şarkı yapıldığında da, kayda alındığında da hep onunla beraberdim.
Ayla Hanım kaç plak çıkardı?
40-50 plak yapmıştır. ‘Niksar’ın Fidanları’, ‘Mühür Gözlüm’, ‘Nereye’, ‘Onu Bunu Bilmem Kararlıyım’, ‘Yalan mı’, ‘Al Yanaklım’, ‘Anlamazdın’, ‘Kim Dinler Sizi’, ‘Öpücük’, ‘Sensiz Yaşayamam’...
KAZAK ÖRER, YEMEK YAPARDI
Sizin en sevdiğiniz hangisiydi?
‘Nereye’yi ve ‘Aşk Defteri’ni çok severdim. Şimdi tüm parçalarını içeren CD’si çıktı. Yeğeni Meltem Çelebi yaptı. ‘Issız Adam’ da rekorda, Aylan Dikmen klasiklerinin satışı da 20 binlerde şu anda.
Ayla Dikmen hiç şarkı sözü yazdı mı?
Hayır, hiç yazmadı. O sadece yorumcuydu. Çok iyi yorumu vardı.
Neler yapmaktan hoşlanırdı, onun bir günü nasıl geçerdi?
Günlük hayatında hoşlandığı şeylerin başında nakış gelirdi. Çok güzel nakış, pul işleri yapardı. Kazak örerdi kendine ve bana. Çok iyi yemek yapmayı öğrenmişti.
Öğrenmişti derken?
Benimle tanıştığında yemek yapmayı bilmezdi. Mutfakla alakası yoktu. Daha sonra öğrendi.
Kaç yaşındaydınız tanıştığınızda?
1968 yılında tanıştık. Ayla 24, ben 26 yaşındaydım.
Sizin müzikle aranız nasıl?
Kötü değil. Alaturkayı, Batı müziğini seviyorum. Fakat ben sadece dinleyiciyim.
Film çekildikten sonra birçok gazeteci arkadaşımız canlı yayına çıkarmak istemiş Ayla Hanım’ı. Bu doğru mu?
Plak şirketinden istendi diye duydum. Bana böyle bir taleple gelen olmadı. Ama gülüyorum tabii bu duruma. “Atatürk nerede” demek gibi...
Şimdi her yerde Ayla Dikmen’in parçaları çalıyor. Siz dinlerken ne hissediyorsunuz?
Ben zaten çok severek dinliyordum. Onunla da kendimle de gurur duyuyorum tabii. Ben o şarkıyı yaşadım, stüdyo aşamasını da yaşadım. Ama bu raddeye geleceğini düşünmemiştim. Selim İleri “Filmin 3. başrol oyuncusu Ayla Dikmen, filmi sürükleyen o” diyor. Bu çok gurur verici bir şey. Keşke yaşasaydı da görseydi bunu.
Siz bu değerlerin farkına varılması için geç kalındığını düşünüyor musunuz?
Çağan Bey bile belki böyle bir patlama yapacağını düşünmemiştir. Bazı şeyler sırf siz isteyince olmaz. (Eliyle gökyüzünü gösteriyor) Orası isteyince olur. Ancak, Çağan Irmak’a ulaşıp, ona teşekkür etmek istiyorum.
KİMSE ONA AYLA DEMEZDİ
Ayla Hanım’ı kaybedeli 18 yıl oldu. Nerede yatıyor, onu sık sık ziyarete gidiyor musunuz?
Altındağ Kokluca Mezarlığı’nda yatıyor. Bayramda, ölüm yıldönümünde gidip duamı ediyorum.
Onu yaşatmak için çok çabaladınız…
Bu konudan konuşmak beni çok üzüyor. Rahim kanseriydi, ABD’nin en iyi hastanesine götürdüm, temiz diye rapor verdiler, 5 ay sonra Türkiye’de hastalığın olduğu tekrar ortaya çıktı. Yapacak bir şey kalmamıştı. Radyoterapi, kemoterapi başladı ama çok geçti. Dünyanın en iyi hastanesi diye bilinen hastane ona bunu yaptı. Elimde raporları var, temiz demişlerdi.
Sizin içinizde nasıl bir yeri var?
Çok özel. Asla unutulmaz. 22 senelik bir mesele... Ama bu konulara fazla girmek istemiyorum. Ben onun sanatçı kişiliğiyle anılmasını istiyorum.
Siz milli bir tenis sporcusuydunuz. Ayla Hanım’ın ilgisi var mıydı?
Yok, bir-iki kez heves etti o kadar. Pek ilgisi yoktu. Ayla ile tanıştığımda tenisi bırakmıştım, 24 yaşında bıraktım tenisi. 15 yıl aradan sonra burada tekrar oynamaya başlamıştım, o da gelip seyrediyordu. O zaman zaten amatör olarak, zevk için oynuyordum.
Ayla Hanım’ı nasıl anımsıyorsunuz şimdi? Döneminde sanatçıya verilen değer nasıldı, o da zorluk çekti mi sanat hayatında?
Çok gururlu bir insandı. Hiçbir gazino patronu ona “Ayla” demedi. O mesafeyi biz de koruduk. Çok seviyeli bir insandı. Müzik hayatında çok zorluk çekmedi. Maddi kaygısı yoktu. Bunu bana bağlamamak lazım. Kendi kudreti de yetiyordu. Bazen plak satmadığı için üzüldüğü oluyordu. Gazetelerde ismi 2. isim yazılınca itiraz ediyordu. Kendine özgü şartları vardı. (Bu arada belirtelim, Berki Ailesi özellikle gayri menkul gelirleriyle zaman zaman vergi rekortmenleri de çıkartan İzmir’in en zengin ailelerinden. Halen en önemli kumaş tüccarlarından biri. Milli Tenisçi Berki’nin klasik otomobil koleksiyonu vardır, yaz aylarında Ayla Dikmen’le üstü açık Chevrolet Corvette ile gezerlermiş).
EŞYALARI DURUYOR
Ayla Dikmen’in eşyaları hâlâ duruyor mu?
Ayla Hanım’ın eşyaları duruyor. 1984 senesinde bu evi yaptığım zamanki eşyalarım da duruyor, eskimediler ki niye değiştireyim? Ayla Hanım ile beraber başladığımız o evde o eşyalar vardı. Onun bıraktığı gibi. Birkaç ilave yapmışızdır o kadar.
Şimdi televizyonda, gazetelerde gördüğünüz sanatçılarla, Ayla Hanım’ı kıyaslasanız ne dersiniz?
Mukayese bile etmem.
Zamanla da alakalı değil sanırım bu?
Çok güzel ifade ettiniz, aynen katılıyorum. Sanatçı kavramı değişti.
Ayla Dikmen hayatta olsa, sanat hayatına devam eder miydi? Ya da onunla aynı dönemlerde çıkış yapan Ajda Pekkan gibi bir yükseliş yakalar mıydı bugün?
Tabii ki devam ederdi. Ama Ajda Hanım ile ikisinin tarzı başkaydı. Her şeyden önce Ajda Hanım daha çok bu camianın içindeydi. Ayla daha çok ev hayatında, İzmir’de vakit geçirirdi. Bu işin merkezi İstanbul biliyorsunuz.
SANAT HAYATINI İKİNCİ PLANA İTTİ
O sizin yanınızda olmayı tercih ettiği için mi İstanbul’dan uzak kaldı?
Evet, öyle oldu. Benim yanımda olmayı tercih ettiği için sanat hayatından geri kaldı. Bir de kendi sesine uygun beste bulamadı. O yüzden de müziğe küstü. Belki beste yapabilse biraz daha farklı olurdu ama o besteciye tabi kalıyordu. Çok iyi nota bilmezdi ama çok iyi bir kulağı vardı. O zamanlar 4 kanallı stüdyo vardı, şimdi 50 kanal var neredeyse. Herkes 5-10 kez okurken, o stüdyoya girdi mi şarkıyı bir kez okur ve çıkardı. Tekrar yaptığı çok azdır. O, o günkü şartlarda zoru başardı. Bir de Ali Kocatepe, Ayla ve Arzu Okay İzmir Ekspres gazetesi için bir fotoromanda yer aldı. Bunun dışında da herhangi bir film ya da başka bir yerde yer alma girişimi olmadı.
Siyasetle aranızın iyi olduğu söyleniyor?
Siyasetle ilgim yok. Benim Demirel’e hayranlığım var. Siyasetle hiç uğraşmadım ama DP’den başlayıp ki zaten arabamın plakası da DP, AP ve DYP’ye kadar sempatizanıyım. Ama benimki partiden ziyade Demirel hayranlığı diye tanımlanabilir.
FİLMİ YALNIZ İZLEYECEĞİM
‘Issız Adam’ı izlediniz mi?
Filmi izleyemedim. Seyahatler falan… Filmin sonunda çalıyormuş galiba. İzmir’deki Şan Sinemaları’nın sahibi Kemal Aşkan arkadaşım. Bana ve dostlarıma özel bir gün yapacak; söz verdi, “bu filmi Enis için özel oynatacağım” diyor. Çok güzel ama sinema salonuna çıkmak için merdivenler varmış. Ben dizlerimdeki rahatsızlık sonucu çıkamam. Filmi DVD’den ayrıca kendi kendime izlemeyi tercih edeceğim.
Film çok sansasyon yarattı, hiç merak etmediniz mi peki?
Etmem mi, elbette merak ediyorum!
Filmde Ayla Dikmen ve ‘Anlamazdın’ parçasının yer alacağından haberiniz var mıydı? Nasıl öğrendiniz?
Bir gazete yazısından öğrendim. O yazıda Ayla ve benden de bahsetmiş. Tabii çok memnun oldum. Ayla ile çok güzel günlerim geçti, ama bitti…
EŞYALARI HÂLÂ DURUYOR
Enis Berki, Ayla Dikmen’in eşyalarını hâlâ muhafaza ediyor. Antika otomobil koleksiyonu olan Berki’nin İzmir’de yaz aylarında Dikmen ile dolaştıkları üstü açık Chevrolet marka otomobili de hâlâ duruyor.