Deutsche Welle‘nin en iyi online aktivizm yarışması Bobs kapsamında kazananlar belli oldu. Bu yılki ödüller Bangladeş, İran, Almanya ve Hindistan’a gitti. DW Genel Müdürü Peter Limbourg, “2016 şu ana dek ifade özgürlüğü açısından iyi bir yıl olmadı. İfade özgürlüğü hakkı tüm kıtalarda sık sık ihlal ediliyor“ açıklamasını yaptı.
Önde gelen internet aktivistlerinden oluşan uluslararası jüri üyeleri, Dünya Basın Özgürlüğü Günü’ne bir gün kala Berlin Media Convention kapsamında Bobs yarışmasının kazananlarını kamuoyuna tanıttı. Dört ana kategoride kazanan aktivist ve projeler şöyle:
Yurttaş Gazeteciliği: Razor Edge adlı belgesel, Bangladeş
35 yaşındaki film yapımcısı Nastiker Dharmakatha -“bir ateistin dini hitabesi“ anlamına gelen sahne adı- Razor Edge adlı belgeselde ateist blog yazarlarının durumunu anlatıyor. Ülkede üst düzey politikacılar da aktivistlerin İslamcı militanlarca vahşi bir şekilde öldürülmesini destekliyor.
Bobs yarışmasının Bangladeşli jüri üyesi ve 2015 yılında öldürülen blogger Avijit Roy’un eşi Rafida Bonya Ahmed, “Art arda ikinci kez Bangladeş’ten bir projeye ödül verilmesi durumun iyileşmediğinin tam aksine daha da kötüleştiğinin kanıtı. Sadece geçen 5 hafta içinde dört kişi saldırılarda öldü. Laik aktivistler, yazarlar, bloggerlar, öğretmenler ve azınlıkların yakınları artık hiçbir yerde güvende değil“ ifadelerini kullandı.
İyilik için Teknoloji: Gershad adlı uygulama, İran
Gershad, İran ahlak polisinin konumunu bildiren ve onlardan kaçınabilmek için bir erken uyarı sistemi gibi çalışan bir telefon uygulaması. Tıpkı radar konusunda sürücüleri uyaran uygulamalarda olduğu gibi kullanıcılar, ahlak polisinin nerede bulunduğunu bildiriyor.
İsimlerini açıklamak istemeyen Gershad adlı uygulamanın yaratıcıları İranlı jüri üyesi Golnaz Esfandiari aracılığıyla yaptıkları açıklamada, “Ödül, uygulamamızı kullananların hakkı. Şüphesiz, İran’daki insanların ahlak polisinin her günkü tacizinden kaçmalarına yardım etme konusunda olumlu bir etkisi olacaktır. Gershad, bir kitle kaynak uygulamasından daha fazlası“ ifadelerini kullandı.
Sosyal Değişim: Stop Acid Attacks, Hindistan
Stop Acid Attacks (SAA), Hindistan’daki asit saldırılarına karşı bir kampanya. Saldırılar sonrası hayatta kalanlarla toplum arasında bir köprü oluşturmaya çalışılıyor. Zira bu saldırıların kurbanları yüzlerini kaybettikten sonra kendilerini izole ediyorlar. SAA, asit saldırısı vakalarını inceleyip gerçek verileri ortaya koyuyor.
Hintli jüri üyesi Abhinandan Sekhri, “Asit saldırılarına karşı mücadele etmek çok zor. Bu gruplar çok büyük olmadığı halde, cinsiyet dinamikleri ve bu saldırılardan kurtulanların toplum tarafından nasıl karşılandığı konusunda büyük öneme sahip. Bu saldırılar büyük bir toplumsal kötülüğü ortaya koyuyor ancak SAA adlı girişimi başlatanlar sadece hayatta kalanları bir araya getirmekle kalmadı onların kendi kendilerine yetmelerine ve yasaların değişmesine de yardımcı oldular” dedi.
Sanat ve Kültür: Zentrum für politische Schönheit, Almanya
“Siyasi Güzellik Merkezi” anlamına gelen bu proje kapsamında sanat ve politika alanında yaşanan olumsuzluklara dikkat çekiliyor. Proje, örneğin Akdeniz’de mültecilerin hayatını kaybettiği trajediler, sınırların kapanmasının insan hakları üzerindeki etkisi ya da gelişmekte olan ülkelere silah ihracatı gibi konulara kamunun ilgisini çekmeyi sağlayan protestolara imza attı.
Alman jüri üyesi Katharina Nocun, “Zentrum für Politische Schönheit, provokatif etkinliklerle rahatsız edici ve siyasi açıdan çirkin konuları ele alarak toplumun ve siyasetçilerin ilgisini çekiyor. ‘Ölüler Geliyor‘ gibi çalışmalar ya da Alman tanklarının Suudi Arabistan‘a satılması anlaşmasına yönelik protestolarla insanların ufkunun ulusal sınırların ötesine taşınmasına yardımcı oldu“ ifadelerini kullandı.
Ödül töreni Global Medya Forumu‘nda
Deutsche Welle Genel Müdürü Peter Limbourg Berlin’de yaptığı açıklamada, “Deutsche Welle, programları ve arzlarıyla dünya genelinde ifade özgürlüğünü destekliyor. Bobs kapsamında dil ve kültür engelleri olmaksızın internetteki yaratıcı ve cesur çalışmaları ödüllendiriyoruz. Kazanan tüm projeler örnek bir karaktere sahip ve farklı içeriklerine rağmen ortak bir hedefleri var: Bastırılan insanlara yardım etmek“ şeklinde konuştu.
Bu yıl 14 dili kapsayan Bobs yarışması için dünya genelinden 2 bin 300 aday önerisi geldi ve jüri 126 projeyi finalist olarak belirledi. Bu adaylar arasından dört proje seçildi. Bobs jüri kategorisi ve İfade Özgürlüğü Ödülü kazananları haziran ayında Bonn’da düzenlenecek olan Global Medya Forumu kapsamında ödüllerini alacak.
İfade Özgürlüğü Ödülü 2016 yılında ikinci kez verildi. Deutsche Welle bu ödül kapsamında ifade özgürlüğü için çaba veren kişi ya da girişimleri ödüllendiriyor. Bu yıl ödül Hürriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Sedat Ergin’e verildi. Geçen yıl tutuklu Suudi blog yazarı Raif Bedevi İfade Özgürlüğü Ödülü’nü alan isim olmuştu.
Bobs 2016 – Jüri üyeleri
Bobs‘un bu yılki yeni jüri üyeleri: Dolors Reig (İspanyolca), Katharina Nocun (Almanca), Mona Kareem (Arapça), Golnaz Esfandiari (Farsça), Rafida Bonya Ahmed (Bengalce), Alexey Kovalev (Rusça), Abhinandan Sekhri (Hintçe) ve Julie Owono (Fransızca). Daha önceki yıllarda ve bu yıl da Bobs‘ta yer alan jüri üyeleri ise şöyle: Maurício Santoro (Portekizce), Georgia Popplewell (İngilizce), Erkan Saka (Türkçe), Oksana Romaniuk (Ukraynaca) ve Alissa Wahid (Endonezce).
Bobs 2016 – Dört ana kategori
Yurttaş Gazeteciliği kategorisinde internetin katılımcı yönünü teşvik eden internet siteleri ödüllendiriliyor.
İyilik için Teknoloji kategorisinin odağında internet güvenliği (bilgilendirme, yazılım çözümleri ya da uygulamalar), veri koruma ve kişisel veriler yer alıyor.
Sosyal Değişim kategorisinde, eğitim, eşitlik, sağlık ya da çevre gibi alanlarda toplumsal değişimi desteklemek için dijital olanakları kullanan bir proje bu ödüle layık görülüyor.
Sanat ve Kültür kategorisinde, toplumsal konuları sanatsal açıdan yorumlamak için, dijital iletişim araçlarını kullanan sanat ve kültür içerikli projeler ödüllendiriliyor.